Жүк және жолаушылар автокөлік құралдарын саралау және оларды өнімділігі, үнемділігі және жол шарттарын ескеріп таңдау
Жоспар
1 Жүк автокөліктер мен тіркемелер 3
2 Автобустар мен автобус тіркемелері 11
Әдебиеттер 14
1 Жүк автокөліктер мен тіркемелер
Жүк автокөліктер мен тіркемелержүк көтергіштігі мен басқа да көлік белгілері бойынша сараланады.
Автокөліктің номиналды жүк көтергіштігін өндіруші-зауыт белгілейді. Ол автокөліктің әр түрлі жол шарттарындағы жұмысында кездесетін максималды пайдалы қозғаушы күшімен анықталады.
Автокөліктің номиналды жүк көтергіштігі (тіркеме) кузовтың нақты үлгісіне және жақтаудың нақты бір өлшеміне сәцкес келеді. Кузовтың басқа үлгісін бекітуде жүк көтергіштігі оның салмағына сай өзгереді. Кейде бекітілетін және стандартты кузовтың салмақтарының айырмашылығы соншалық, номиналды жүк көтергіштігі 25-50 %-ға өзгеруі мүмкін.
Жүкті жаққа тастаумен бункерлік самосвал автокөлігі самосвал автокөліктің қарапайым үлгісі болып табылады; ол құрылыста және дәндерді тасымалдауда қолданылады. Бұл автокөліктің кузовы көлбеу едені мен жүкті төгу үшін ашылатын люктары бар бункерді көрсетеді. Бұндай құрылымды жүзеге асыруда люктар мен борттардың тығыз жабылуын қиынға түседі, себебі олар қозғалыста жүктің салмағынан маңызды үстемеге ұшырайды. Бұл үстеме әсіресе бұрылыстарда күшейтіледі. Бұндай самосвал автокөліктердің кемшіліктері келесі:
2 Автобустар мен автобус тіркемелері
Автобустар көпшілік жолаушылар тасымалдауларына арналған. Оларды бағыты және кузовтың сыйымдылығына қарай саралайды. Автобустың бағыты оның құрылымын анықтайды.
Бағыты бойынша автобустар қалалық, қалааралық және аранйы бағыттағы автобустар деп бөлінеді.
Кузовтың сыйымдылығына қарай (отыру санына қарай) автобустарды аса аз сыйымдылықтағы (10 орынға дейін), аз (25 орынға дейін), орташа (40-50 орын), үлкен (60-80 орын) және аса үлкен сыйымдылықтағы (100-120 орын).