Для Казахстана

КІРІСПЕ
Нарықтық қатынастар жағдайында салық жүйесі эканомиканы мемлекеттік реттеудің негізгі қаржы-несие механизмі, ең маңызды реттеушілердің бірі болып табылады. Салық саясаты облысындағы негізгі бағыт: мемлекет пен салық төлеушілер арасындағы қатынастардың жаңа типін қалыптастыру басты негізде салық жүйесі арқылы жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасындағы салық жүйесі он жылдан астам уақыт бойы әрекет етуде және де осы уақытқа дейін қатаң сынаудың обьектісі болуын жалғастырып келеді. Еліміздің жеке салық қызметінің ұйымдасқан күніне бастағандығы он жыл ішінде біздің тәуелсіз мемлекетіміздің салық жүйесін қалыптастырып және оның әрі қарай дамуына сәйкес біршама жұмыстар атқарылады.

Алға қойған мақсатқа жету үшін өзара байланысқан келесі шаралар қатарын шешу керек:
салықтың маңызы мен мәнін ашу;
салық жүйесінің түсінігін, ерекшеліктерін және принциптерін зерттеу;
Қазақстан Республикасының салық жүйесіндегі ішіндегі акциздің ерекшелігін қарау,
акциз салығының құрылу негізін қарастыру;
акциз салығының бюджет кірісіндегі орнын анықтау;
салық жүйесінің мәселелерін қарастыру және жетілдіру жолдарын ұсыну.

1 САЛЫҚ ЖҮЙЕСІНІҢ МӘНІ МЕН МАҢЫЗЫ
1.1 Салықтың түсінігі, ерекшеліктері және элементтері
Салықтар дегеніміз, жалпы мемлекеттік қажеттіліктерді қанағаттандыру мақсатында, мемлекеттік жоғарғы өкілді орган қабылдаған нормативті акті заңның негізінде, сондай-ақ, заңда белгіленген мөлшерде және уақытта заңды және жеке тұлғалардан міндетті түрде, қайтарылмайтын және ақысыз негізінде бюджетке алынатын ақшалай төлемдер. Осы берілген түсінікті жан-жақты талдап, салыстыру мақсатында басқа да авторлардың көзқарасына тоқталамыз.

А.И.Худяковтың айтуы бойынша салықтардың басты белгісі салық нысанасының ауысуы, меншік иесінің ауысуы болып табылады. Мемлекеттік емес заңды тұлғалармен жеке тұлғалардың салық төлеу кезінде мемлекет қарамағына өтетін ақшалары мемлекет меншігіне айналады.

1 Қазақстан Республикасының жеке тұлғалары, яғни азаматтары, шетелдік азаматтар және азаматтығы жоқ адамдар
Cалық салу обьектісі - заңда көзделген тауарлық-материалдық игіліктер жасалатын жұмыстар мен көрсетілген қызметтер және т.б. болып табылады.
Қазақстанда заңда көзделген салық салу обьектілері мыналар болып табылады:
а) заңды және жеке тұлғалардың кірістері (табыстары, пайдалары және т.б.);
б) заңды және жеке тұлғалардың мүліктері;

1.2 Салық жүйесінің түсінігі және құрылу принциптері
Жас тәуелсіз еліміздің қомақты бюджеті болуы жолында, мемлекеттік қазынаның қаражатын молайта түсу - маңызды мәселе. Өйткені, денсаулық сақтау органдарының, халыққа білім беру мекемелерінің, зейнеткерлер мен студенттердің, басқа да толып жатқан халық жіктерінің тағдыры бюджетке

1.3 Қазақстан Республикасының салық жүйесінің даму кезеңдері
Мемлекеттің қаржы көздерін жасақтаудың ең негізгі құралы болып табылатын салық жүйесі, ел эканомикасын қайта құруға, өндірістің ұлғайып дамуына және саяси-әлецметтік шаралардың толығымен іске асуына мүмкіндік туғызады.

2 АКЦИЗ САЛЫҒЫН ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ТӨЛЕУДІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
2.1 Акциздің құрылу негізі
Қазақстан Республикасының аумағында өндірілген және Қазақстан Республикасының аумағына импортталатын тауарларға, сондай-ақ арнайы қызмет түрлеріне акциз салынады.
Акциз салығын төлеушілер мыналар:

2.2 Акциздің төлеу мен есептеу тәртібі
Акциз сомасын есептеу белгіленген акциз ставкасын салық базасына қолдану арқылы жүргізіледі .

2.3 Акциздердің бюджет кірісіндегі орны
Бюджеттің кірістері орталықтанған ақша қорын құру кезінде болатын мемлекеттің кәсіпорындарымен, ұйымдармен және халықпен болатын экономикалық қатынастарынан тұрады.

3 АКЦИЗ САЛЫҒЫН АЛУДЫ ЖЕТІЛДІРУДІҢ ЖОЛДАРЫ
Дамыған елдерде акциз салығын жетілдіру арнайы объективті факторлардың әсерінен анықталады. Олардың қатарына өндірістік қатынастар мен әлеуметтік- экономикалық жағдайларға мемлекеттің салық салу жүйесі арқылы әсер етуін жатқызуға болады. Салық табысындағы тұтыну мен оларды алу мүмкіндіктері арасындағы қарама-қайшылық барлық салық жүйесін құрудың негізгісі болып табылады. Дамыған елдерде мемлекеттік шығындарды азайту жолдары және салық түсімдеріне қажеттілікті қысқарту бағыттары тұрақты іздестірілуде.
Батыс экономистерінің ойы бойынша, барлық нарықтық, экономика елдерңне тән салықтық мәселелер мыналар:

ҚОРЫТЫНДЫ
Салықтар мемлекеттің құрылуымен бірге пайда болады және мемлекеттің өмір сүріп, дамуының негізгі болып табады. Мемлекет құрылымының өзгеруі, өркендеуі қашан да болса оның салық жүйесінің қайта құрылуымен, жаңаруымен бірге қалыптастырды.

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1.ҚР Президенті Қазақстан халқына 2005 жылғы жолдауы.
2.Закон Республики Казахстан '' О налоговой системе в Республике Казахстан '' от 25 декабря 1991 года
3. Закон Республики Казахстан '' О налогах и других обязательных платежах в бюджет '' от 24 апреля 1995 года
4.'' Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы '' Қазақстан Республикасының кодекске 12.06.2001 жыл
5.Постановление Правительства Республики Казахстан '' О введении обязательной маркировки подакцизных товаров марками акцизного сбора '' от 17 июня 1997 года
6.Постановление Правительства Республики Казахстан '' О нормах провоза физическими лицами через таможенную границу Республики Казахстан подакцизных товаров '' от 31 января 1999 года
7.Постановление Правительства Республики Казахстан '' О введении обязательной маркировки подакцизных товаров марками акцизного сбора нового образца '' от 16 июля 1999 года
8. Постановление Правительства Республики Казахстан '' О ставках акцизов на подакцизные товары , произведенные в Республике Казахстан и ввозимые на таможенную территорию Республики Казахстан и игорный бизнес , включая лотереи '' от 28.02.2000 года
9. Инструкция № 36 МГД РК '' О порядке исчисления и уплаты акцизов '' от 27 июня 1995 года ( с учетом изменений и дополнений )
10. Инструкция Министерство финансов и Министерство государственных доходов Республики Казахстан '' О применении налога на добавленную стоимость и акцизов в отношении товаров , ввозимых на территорию Республики Казахстан '' от 26 апреля 1999 года
11. Антология экономической классики . В 2-х т. - М , Экономика , 1991-1 992. Т1, - 775с .э Т2 , - 486с.
12.Ильясов К.К , Зейнальгабдин А .Б , Ермекбаева Б.Ж Налоги и налогооблажение .- Алматы : РИК,1995
13.Карагусова Г.Д. Налоги : сущность и практика использования . Алматы : Каржы-каражат , 1994 г , 64с.
14.Маханов Н . Анализ поступления налогов и платежей в бюджет . Вестник МГД РК . - 2001. - № 12. - С. 4-7
15.Налоговая система зарубежных стран под . ред . Д.Г.Черника.- М: Финансы и статистика , 1996 г , 184с
16.Налоги в развитых странах .Под ред . И.Г .Русаковой . - М: Финансы и статистика , 1991 г,-224с
17.Налоги :учебное пособие . Под ред . Д.Г. Черника.-М : Финансы и статистика , 1991 , - 400с
18.Налоговая системы зарубежных стран .Под ред . В .Г . Князева , Д. Г.Черника. - М : Закон и право , 1997 г ,191с
19.Омирбаев С.М . Налоги и налогооблажение . Учебно – методическое пособие по дистанционному обучению . Караганда : Изд-во КарГУ,1998 г, - 141с
20.Оспанов М.Т. Проблемы совершенствования системы управления налогами в Республике Казахстан . - Алматы ; Познание , 1996г ,220с
21. Порохов Е. Финансовое-право понятие налога . Вестник Министерство юстиции , 1996г , № 11 , с.37
22.Прохоров Е.А. Основы налогового право -М : Инвест фонд , 1995г,198с
23.Рахметов Н. О проблемах исполнения прогноза по налогам и другим обязательным платежам за 2000 год . Вестник МГД РК . - 2001 . № 3. - С.5 -14
24. Статистичиский ежегодник Под ред . Ж.А.Кулелесова . - Алматы : Каржы-каражат , 2001.- 208с
25. Тулегенов Н . Качество налогового аудита . Вестник МГД РК , - 2001 г. -№12 . - С.28-29
26. Худяков А.И , Наурызбаев .Н.Е . Налог : понятие, элементы , установление виды. - Алматы : ТОО Баспа , 1998 г ,-160с
27. Худяков А.И Налоговая система Казахстана . Подоходный налог. Алматы: Баспа , 1997 г , - 272с
28. Чекаева Е. Информатизация налоговой службы Казахстана : где мы ? МГД РК . - 2001 г . -№ 1. - С . 28-30
29. Черник ДТ. Налоги в рыночной экономике. - М : Финансы, ЮНИТИ,1997г, - 383с
30. Экономические теории и школы (история и современность): Курс лекций. - М : БЕК 1996 г , - 352с.