Рим құқығының ұғымы және негізгі белгілері. Рим құқығының тарихи мәні
Жоспар
1. Рим құқығының ұғымы және негізгі белгілері. Рим құқығының тарихи мәні 3
2. Рим құқығының қайнар көздері 4
3. Юстиниан кодификациясы 6
Әдебиеттер 9
1. Рим құқығының ұғымы және негізгі белгілері. Рим құқығының тарихи мәні
«Рим құқығы» термині құл иеленушілік қауымда құрылған Рим мемлекетінің, яғни антикалық Римнің құқығын білдіреді. Рим құқығының жүйесі сондай-ақ бұл мемлекеттің тарихи дамуы тұтастай алғанда көбінесе шет мемлекеттер құқығының тарихы курсында оқытылады.
Рим азаматтық құқығының оқыту пәні — мүліктік құқықтың маңызды институттары болып табылады (отбасылық қатынастарда жатады).
2. Рим құқығының қайнар көздері
Рим құқығына байланысты көптеген елдерде «қайнар көз» ұғымын бірнеше мағынада түсіндіреді, олар:
1) құқық нормаларының мазмұны ретінде;
2) құқық нормаларының құрылу (қалыптасу) тәсілі мен нысаны ретінде;
3) құқықты тану ретінде.
Құқық қайнар көзінің мазмұны коғам өмірінің материалдық жағдайы болып есептеледі.
Заң оқулықтарында «құқықтың қайнар көзі» дегенде мына сауалдардан бастау табатындығын көрсетеді, ол: қай құқық нормасынан, қандай бағытпен және қандай жолдармен қалыптасады.
3. Юстиниан кодификациясы
Кодификация (сұрыптау) — коғамдық қатынастардың айтарлықтай ауқымды саласын реттеуші және әдетте құқықтың белгілі бір саласын, қосалқы саласын құрайтын қолданыстағы күллі қалыпты материалды терең де жан-жақты талдау және кайта қарау негізінде жүзеге асырылатын белгіні айтады.
Юстиниан кодификациясы — император Юстиниан кезінде VI ғ. жүргізілді. Негізгі мақсаты Рим құқын жаңа мемлекетке өтуіне сай жетілдіру болып табылған. Рим құқы ескірген нормалардан кептеген институттар пайда болып, өзгертіліп, толықтырылған.