Предмет: Рум құқығы
Тип: Бақылау жұмыс
Объем: 11 стр.
Год: 2005
|
Закрыть
|
Мұрагерлік құқығы
Жоспар
1 Мұрагерлік құқығы 3
1.1 Мұрагерлік құқығының түсінігі 3
1.1.1 Юстиниан құқығындағы мұрагерлік 3
1.2 Өсиет бойынша мұрагерлік 5
1.3 Заң бойынша мұрагерлік 6
1.3.1 Міндетті үлесі 7
1.3.2 Даму сатысы 7
1.4 Мұрагерлік құқықты қабылдау 8
1.5 Легаттар мен фидеикомистер 9
1.5.1 Фидеикомистер 10
Әдебиеттер 11
1 Мұрагерлік құқығы
1.1 Мұрагерлік құқығының түсінігі
Мұрагерлік дегеніміз - қайтыс болған адамның мүлкі басқа адамдарға берілуі. Мемлекет құрылғаннан бастап мұрагерлік құқық пайда болған. Мұрагерлік – бұл жан-жақты мирасқорлық жасау. Демек, мұрагер мұрагерлікке тұрғанда барлық мұраны өзіне мирас етіп алады. Мұрагерліктің жан-жақтылығы сондай, мұраға байланысты құқық пен міндеттердің бәрі оған жатады, ол жөніңде мұраға ие болушы білмеуі мүмкін. Өлген адамнан қалған сингулярлық мирас белгілі бір адамға берілген құқық, легат немесе қарсылық жасау.
1.1.1 Юстиниан құқығындағы мұрагерлік
Юстиниан бойынша мұрагерлік тәртібі оның новеллаларында көрсетілген.
Оларда бірінші класс мұрагерлері: ұлдары, қыздары, немелері т.т. Жақын дәрежедегілер қашық дәрежедегілерді ығыстырады. Мысалы, балалары болса, немерелер мұраға ие бола алмайды. Егер мұра беруші өлімі кезінде оның балалары, немелері аман болса, онда немерелері әке, шешесімен қалған аталарының мұрасына ие болады. Мұндай мұра иемдену түрін - мұра иемденудің таныстыру құқығы арқылы қолданылатын түрі.
1.2 Өсиет бойынша мұрагерлік
Римдік құқықта өсиет қағазы ретінде жеке тұлғаның кез келген жарғысы бола бермейді. Бұл қағазда мұраға ие болатын адам тағайындалған болуы қажет.
Классикалық құқық бойынша мұндай өсиет алдын ала болуы керек. Аманаттың негізгі бөлігінде мұрагер көрсетілмесе, мұндай қағаз ақиқат болмайды.
1.3 Заң бойынша мұрагерлік
Мұрагелік Рум жүйесі Заң бойынша жалпы жанұялық мүлік және когнат туыстығы түрінен пайда болды.
Қисынсыз билік астындағы мұрагерлер 12 тақтадағы кестелі заңмен сәйкес бірінші кезектегі мұрагерлерді мойындайды (балаларды, немерелерді) өлген балалардан т.с.с. осындай жағдайда: егер олар қас-қағым сәтте үй иесі билігінен шықпаса, осындай мұрагерлер - іс-әрекетке қабылетсіз, қылмыстары бойынша жазаланғандар арнайы аманат қағазын бала алмайды.
1.3.1 Міндетті үлесі
Мұрагерлік аманат қағаз қалтыру аманатшының дәл өлер шағында ғана қаралмайды, шарт туу кезінен қарастырылады.
1.3.2 Даму сатысы
Ежелгі Римде өндірістік қатынастың түріне сәйкес үй иесінің құқығының көптігіне қарамастан, отбасы мүшелері бәрі де отбасы алдында өз міндеттерін атқаратын. Сол себебептен өлгеннен соң paterfamilias мүлік агнат отбасында заң бойынша қала берген. Аманат бойынша мұраға ие болу көп тараған.
1.4 Мұрагерлік құқықты қабылдау
Мұрагерлік және оның одан кейінгі жағдайлары. Жатқан мұра.
Мұра қалдырушы өлімі кезінде мұраның ашылуын мұрагерлікке ие бола алатындар, шамалап алынғандар қатыса алады. Ашылу сәтінде қатысқандар әлі мұрагерлікке ие емес.
Мұраның ашылу және қабылдану кезеңінде «жатқан» деп аталады. Бұл мұра өзінің иесін тосып жатқан затқа ұқсайды.
1.5 Легаттар мен фидеикомистер
Легат деп мұраға берушінің аманат жарлығы (өкімі) аталған. Ол белгілі бір тұлғаға мүліктен пайда түсіретін болған. Осыдаң қорыта айтқанда: 1) легаторші сингулярлық сипатта (демек, кімге легат берілген); 2) легат аманат қағазында ғана болғандықтан, оны заң бойынша мұрагерге беруге тыйым салынған.
1.5.1 Фидеикомистер
Жұмыс бабында (тәжірибеде) аманат қағазындағы көрсетілген тәртіп көбінесе сақталмаған: мысалы, мұра берушінің өкімінде мұрагерді тағайындалмаған (көрсетілмеген) мұраның кейбір заттары мұрагерге заң бойынша берілген.
