Экономикалық процестегі мемлекеттің рөліне толық көзқарастар
Мазмұны
Кіріспе 3
1-тарау. Экономикалық процестегі мемлекеттің рөліне толық теориялық қарастар 5
1.1 Мемлекеттің мәні және экономикада мемлекеттің рөлі 5
1.2. Нарықтық экономикадағы мемлекеттің экономикалық кызметі 8
1.3 Мемлекет және бизнес 12
2-тарау. Экономикалық даму стратегиясындағы Қазақстан Республикасынын элеуметтік - мемлекеттің рөлі 16
2.1. Қазақстан Республикасының нарықтық экономикага өтуінің
ерекшелітері 16
2.2 Отпелі кезеңдегі макроэкономикалық саясат 18
2.3 Шағын кәсіпкерлік нарықтық қатынастардың дамуының тиімді
нысаны 21
2.4 Қазақстанды экономикалық дамыту әлеуметтік ахуалды
жақсартуга жол 25
Қорытынды 28
Қолданылған эдебиеттер 30
Кіріспе
Бұл курстық жұмыстың тақырыбы:- «Нарықтық экономикадағы мемлекеттің рөлі»-деп аталады. Бұл тақырыпты таңдауыма басты себеп болған мәселе, оның бүгінгі қоғамдағы экономикамыздағы ең өзекті мәселелерінің болуында. Нарықтық қатынастардың құрылымында да, мемлекет тарапынан нарықтық экономмканы реттеу зор роль атқарады.Халық шаруашылығын экономикалық кан тамыры іспетті, осы нарықтық байланыстар аркылы өндірістің «қан айналымы» жүзеге асады. Оның өміршеңді өндірістің табиғатына, экономикалық әлуметтік жағдайына байланысты , дегенмен нарықтың біраз дербестілігі болады, сондықтанда олар ұдайы өндірістің барлық сатыларына, түпкі нәтижесі мен тиімділігіне айтарлықтай әсер етеді.
1-тарау. Экономикалық процестегі мемлекеттің рөліне толық теориялық қарастар
1.1 Мемлекеттің мәні және экономикада мемлекеттің рөлі
Рыноктық түрлендірілуге арналған стратегиялық курсты Республика Президенті анықтап берді. Өтпелі рыноктық экономиканы дамытудың тұжырымдамалық негіздері отандық тауар өндірушіге талғамалы көмек беру, экономикалық даму индикаторларын іске қосуда, реформаларды заңнамалық қамтамасыз ету және осы негізде тиімді әлеуметтік саясатты жүргізу болып табылады.
1.2. Нарықтық экономикадағы мемлекеттің экономикалық кызметі
Экономикалық байланыстар өнімдердің өндірушілерден түтынушыларға қозғалысын қамтиды : бір жақтан өндірушілер , басқа жақтан, түтынушылар арасында көп түрлі айырбас жұріп отырады.
Осындай айырбас процестерді қоғамдық еңбек бөлінісімен белгіленеді. Бүл бір жақтан, өндірушілерді ажыратады, еңбек әрекеттеріне сәйкес оларды бір-бірінен оңашаландырады.Екіншіден, олардың арасында түрақты функционалдық катынастар тудырады. Бірінші жағдай әр өндірушілердің
1.3 Мемлекет және бизнес
Шағын және орта бизнесті қолдау бағдарламасы . Шағын кәсіпкерлік (ШК) қазіргі кезеңде мемлекеттік және қогамдық қолдауға зәру.
Осы саладағы мемлекеттік шаралардың орталық орнын шағын нарықтық инфрақұрылымды дамыту алады. Нарықтық экономикасы дамыған елдер тәжірибесі көрсеткендей ШК ұлттық экономикада маңызды қызмет атқарады : сұраныс пен ұсынысты тендестіру арқылы нарықтық қатынастар өндірісінің негізгі тетігін қамтамасыз етеді, жалпы ұлттық өнімнің жартысынан көбін өндіреді, 70% ке дейін жұмыс орнын құрайды , адам ресурсы мен инновациялық күштерді белсендіруге елеулі әсер етеді.
2-тарау. Экономикалық даму стратегиясындағы Қазақстан Республикасынын элеуметтік - мемлекеттің рөлі
2.1. Қазақстан Республикасының нарықтық экономикага өтуінің ерекшелітері
Біздің салауатты экономикалық өрлеу стратегиямыз мықты нарықтық экономикаға, мемлекеттің белсенді рөліне және айтарлықтай шетел инвестицияларын тартуға негізделеді. Ол мынадай принципттерден тұрады:
Мемлекеттің белсенді рөл атқара отырып, экономикаға араласуының барлық түрінен шектеулі болуы. Экономикалық реформалар табысы мен олардың жекелеген учаскелерде тежелуі мемлекеттің рөлін қайта қарастыруды талап етеді.
2.2 Отпелі кезеңдегі макроэкономикалық саясат
Республика үкіметі экономиканы монополизациялаудың жоғары деңгейі тауар өндірушілер арасында бәсекенің жоктығы жағдайында мемлекеттік акша каражаттары мен халық пайдасын, мемлекеттік және жеке кәсіпорындардың каржылық ресурстарын түраксыздандыратын кұнсыздану процесінін барлык жаңа оралымдарын тудыратын ішкі рынок бағаларының әлемдік оағаларға кезенді жақындауына бейімдеп құнды либерализациялау жөніндегі макроэкономикалық саясатты жүргізді. Қорытындысында 1994 жылдың ортасына карай республика экономикасы құлдыраған, дағдарыс кұбылыстары әлеуметтік-экономикалық салалар шегінен шығып мемлекеттік басқару құрылымдарына таратылды: үкімет қүрылымдарын жүйесіз қайта құру және елдің кадрлар әлеуетін араластыру басталды. Бұндай даму жолын ТМД басқа елдері де басынан өткерді.
2.3 Шағын кәсіпкерлік нарықтық қатынастардың дамуының тиімді нысаны
Әркімнің жеке өз ісін ашқысы келетіндігінің көптеген себептері бар. Жеке бастың тәуелсіздігі, пайда табудың шексіз мүмкіндігі және өзіне ыңғайлы уақытта, сүйікті ісімен шұғылдану мүмкіндігі -адамдарды бизнеске ұмтылдыратын себептеғрдің кейбірі ғана. Бизнестегі көптеген аты әйгілі адамдар, өз істерін арнаулы коледждерде 4 жыл оқығаннан кейін, немесе тіпті жоғарғы оқу орындарының екінші сатысынан кейін бастағандар . Ал енді біреулері , арнайы дайындыктан өтпей-ақ бизнесмен болғандар.
2.4 Қазақстанды экономикалық дамыту әлеуметтік ахуалды жақсартуга жол
Қазақстан үшін индустриялы технологиялық стратегияны қалыптастыру қажеттілігі дүниежүзілік тәжірибеден туындап отыр. Дамушы елдердің барлығы дерлік еңбекті қажет ететін өндіріспен капиталды, технологиямен ғылымды қажет ететін өндірістерге дейінгі жолдан өтті. Өндірістің инерциялық және ауыр құрылымын қүлашпен бір сермеп түзетуге болмайды. Дүние жүзілік тәжірибе жалпы ұлттық өнімде ауыл шаруашылығының өндіруші өнеркәсіптің, үлесін ұдайы кеміту және, керісінше өңдеуші өндірістің ең алдымен ғылымда қажет ететін, косылған құны жоғары өндірістерді сондай-ақ қызмет көрсету саласының үлесін ұлғайтуға салатын белгілі бір дәйектіліктің қажеттілігін көрсетіп отыр .
Соңғы жиырма жылда көмірсутегі шикізатын өндіру 1,3 есе өссе, бізд е бүл көрсеткіш 2есеге тең . Қазіргі кезде зерттелген кен орындарының барлығына жуығы бойындағы барын сарқа беріп жүмыс істеп жатыр . Каспии теңізінің Қазақстандық секторын игерудің 2015 жылға деиінгі арналған мемлекеттік бағдарламасын жүзеге асыру 2010 жылдың өзіне қарай күніне 2-млн баррель мұнай өндіруді көздейді . Мұнымен қоса табиғи газды жылына 100- млрд. Текше метрге жеткізуі тиіс.
Қорытынды
Өтпелі кезең киын да ұзақ та болуы мүмкін . Халық шаруашылығының барлык салаларында дағдарыстың үдеуі өтпелі кезендегі дағдарыска карсы шаралар қолдалынуын қажет етіп отыр , олар мыналар :
Қолданылған эдебиеттер
1. Әкімбеков.С, Баймұхамедова.А.С. «Экономикалық теория» Алматы: 2005 ж. 79-87беттер.
2. Байжомартов. Ү. Жүнісов. Ұ. «Экономикалық теория негіздері» Алматы: 1994 ж. 91-92 беттер.
3. Дүйсенбиев. Ш. К. «XXI ғасырға кандай экономика мен кіреміз» Алматы: 2001 ж. 119-149 беттер.
4. Мейірбеков. А. Қ. «Кэсіпорын экономикасы» Алматы: 2001 ж. 5-15 беттер.
5. Назарбаев. Н. Н. «Жүз жылға татитын он жыл» Астана. 2002 ж. 38-47 беттер.
6. Назарбаев. Н. Н. «XXI ғасыр қарсаңында» Алматы: 1996 ж. 6-9 беттер.
7. Сабден. О. С. Акбердин. Р. 3. «Рыночная экономика» Алматы: «Ғылым» баспасы. 2002 ж. 669-680 беттер. Газет, журналдар.
1. «Ақиқат» \\ 2005\\ №1,2. 27-55 беттер.
2. «Директор рынка» \\ 2005\\ №2. 11-12 беттер.
3. «Ехсіішүе» \\2005\\№7-8. 62-63 бетгер.
4. «Егемен Қазақстан» \\2004\\ 17-ақпан. 3 бет.
5. «Жас Қазақ үні» \\2005\\№25. 4-9 беттер.
6. «Жизнь» \\2005\\№4. 4-5 беттер.
7. «Заң газеті» \\2005\\ 15-шілде. 4 бет.
8. «Транзитная экономика» \\2005\\№1,2. 31-34 беттер.