Предмет: Қазақстан Республикасының тарихы
Тип: Реферат
Объем: 6 стр.
Год: 2011
|
Закрыть
|
Малайсары батыр (қазақша)
Қазақ елі тарихында Сырым Малайсары Тоқтауылұлы атақты батыр, елші, мәлімгер, тархан, қоғам қайраткері, дәулетті бай Бәсетиін руының басшысы «старшыны», қол бастаған қолбасшы ретінде танылған тұлға болып танылады. Ол туралы сақталған деректер көзі әр-алуан.
Қаһарманның әлеуметтік жағдайы жағынан дәулетті болғаны, әрі «орыс» партиясына қарсы «қалмақ» бағытын ұстанғаны Кеңес өкіметі идеологиясы тарапына сынға алынып, Малайсарыны зерттеу ісіне тыйым салынды.
Батырдың ұрпақтары саяси қудалауға ұшырап, Малайсарының сауыты т.т. заттары ел арасына таратылып кетілді. Ал кейінгі В.А. Моисеев, Р.Б. Сүлейменов зерттеулерінде көбінесе оның қоғамдық саяси көзқарас бағыты ғана басым қарастырылады.
1741 – 1742 жж. Абылайды тұтқыннан қайтару жөнінде жүргізілген келіссөздер барысында қалмақ жағын жақтағаны үшін, Қалдан-Серен Малайсарыға 1743 жылы тархан атағын берді. «Тархан» атағы көнеден келе жатқан лауазым, дәреже, бұл атақтың иелері алым - салықтан босатылады, анау-мынау ұсақ қылмыс бойынша тек хан алдында ғана жауап береді. Көне түркілік «тархан» дәрежесі XVIII ғасырда Жоңғария мемлекетінде барынша көрініс табады.
Малайсарының анттасқаның алдыға тартып, жорыққа шығудан бас тартуы арқылы оның тарихта қалмақтарды жақтағаның аңғару Абылай көріп, ішегін жыртатын сүр ет бермеуін қадағалауды тапсырып кетеді. Бақыршысына бармай ала қоржын түбіндегі қазының ортасын жеп қалып, батыр көз жұмады.
