Для Казахстана

Кіріспе
Автомобиль көлігі әртүрлі климаттық және географиялық жағдайларда жұмыс icтey үшін бейімделген және үлкен икемділік, жаксы өтімділікке ие, көліктің ең көпшіл ыңғайлы түрі болып табылады. Жүктер және жолаушылар тасымалдауда халық шаруашылығы мен халық қажетін толық және уақытысымен қамтамасыз ету мақсатында, көліктік процестің тиімділігі менорындалу сапасын арттыру керек, газбаллонды автомобильдерді қолдануды едәуір ұлғайту керек, газ тольыратын станциялар құрылысын тездету қажет. Автокөлік құралдарын агрегаттық әдіспен жөндетуді көбейту қажет.

1 Жалпы Бөлім
1.1 Таксокомбинаттың қысқаша мінездемесі және оның жұмыс режимі
Таксомоторлық комбинат – жолаушы тасымалдауға қарасты комплекстік типтегі кәсіпорын. Оның құрамында 40 жеңіл, 60 шағын автобустар бар. Таксокомбинатты орта қуатты кәсіпорындар қатарына жатқызамыз. Оның автокөлік тізім саны 100.
Таксокомбинат таксомоторлық және жолаушы тасымалдаумен айналысады. Оның жылжымалы құрам негізгі тасымалдау аймағы қалалық және қалааралық.
Таксокомбинат автомобильдерді эксплуатациялау, жөндеу, сақтау және техникалық қызмет көрсетумен айналысады.

1.2 Таксокомбинаттың техникалық қызметінің мінездемесі
Техникалық қызметтің құрылымы
Техникалық қызметтің негізгі тапсырмасы: жеңіл парк жылжымалы құрамды жөндеу және ТҚ технологиялық, техникалық түзетілген жағдайда және жолға шығаруға дайындау, барлық қызмет мерзімінде техникалық қызметті алдын-ала жөндеу, жөндеу жұмыстарын ұйымдастырылған түрде жүргізу болып табылады. Жаңа технологияны еңгізу, жөндеу жұмыстары және сапалы түрде істеледі.
Техникалық қызмет материалды-техникалық жабдықтау үшін ұйымдастырылады, бұл автомобильдің техникалық пайдалану ережесін бақылайды және жылжымалы құрамның жолда техникалық жағдайға байланысты жұмыс уақытын жоғалтуына шара қолданады.

Материалдық-техникалық жабдықтың бөлімі АКК-ң жабдықталуының қамтамасыз етеді, қажетті материалдарға дөңгелектермен қосалқы бөлшектерге агрегаттарға, құрал-жабдықтарға сұраныстарды құрастырып, қойма шаруашылығының жұмысын ұйымдастырады.
Техникалық бақылау бөлімі барлық бөлімшелерді орындалған жұмыстардың сапасын қадағалап, жылжымалы құрамның техникалық жағдайын алғашқы және қайталама бақылаудан өткізеді, сондай-ақ өнімнің сапасын бақылайды. Температураның шұғыл алмауы ауаның салыстырмалы жоғары ластануы автомобильдің техникалық жағдайына әсер етеді. Материалдық-техникалық жабдықтау бөлімі АКК-ның жабдықталуын қамтамасыз етеді, қажетті материалдық дөңгелектерімен қосалқы-бөлшектер агрегаттарға құрал-жабдықтарға сұраныстарды құрастыра атырмай шаруашылығының жұмысын ұйымдастырады.

1.3 Жобаланатын бөлімшедегі жұмыстарды ұйымдастыру бойынша қазіргі жағдайға талдау
Бөлімшнің міндеті, жұмыс режимі, жұмыстар құрамы, атқарушылар саны мен квалификациясы.
АКК-дағы сырлау телімін АЖ-деу аймағында автомобильдердің сырлайтын цехтарда орналастыруға болады. Үлкен АКК-да сырлау телімі кузов және қаңылтыр теліміне телім түріне жақын орналасуы керек. Бұл телімде мынадай жұмыстар істелінеді: автомобильді сырлауға дайындау, жуу, тазалау, шратлевкалау және сығылған ауаның көмегімен грунталау, сырлау, кептіру жұмыстары.

2 Технологиялық Бөлім
2.1 АКМ бойынша жылдық өндірістік бағдарламаны есептеу
Нормативтерді түзету мақсаты болып КҚ-ды пайдаланудың нақты жағдайларын еске ала отырып оларды нақтылау табылады. Түзету әдістері (1-ге) сәйкес келеді. Орташа күндік қашықтық қайталануын есепке алғандағы ТҚК-1 кезеңділігі 1-толық санға дейін дөңгелектенеді. Алынған көлем ТҚК жоспар графигін құру кезінде ТҚК-1-ге дейін күндер санын анықтайды. ТҚК-1-дің есептік кезеңділігі ТҚК-1-дің кезеңділігінің алынған мәні толық жүргенге дейін дөңгелектеледі ТҚК-2 және ТҚК-1-дің кезеңділерінің қайталануы п2=L2 L ТҚК-2-ң есептік кезеңділігі L2=n1 ТҚК-2-ң күнмен есептелген кезеңділігі K2=n2xn2. Жөндеу аралық қашықтықты түзетеміз L n-y алынған мәнін толық санға дейін дөңгелектейміз, формула есептік жөндеу аралық қашықтық КҚК, ТҚК-1,ТҚК-2, АЖ, ЕС-ң түзетеміз және МҚК ЕС-ң анықтаймыз, жеңіл борйынша жұмыс жүк тіркегіш автобустар.

2.2 Автомобильдерге ТҚК және жөндеу бойынша еңбек шығындарын анықтау
АКМ-да негізгі өндіріске келесі технологиялық процестер жатады: КҚК, ТҚК-1, ТҚК-2, диагностика; ватомобилдьдер АЖ көрсетілген жұмыс түрлерінің жылдық көлемдерін анықтаймыз.
КҚК, кезінде жинау, жуу жұмыстары, құрғату, сүрту, жинастыру жұмыстары атқарылады. Кешенді жасау кезінде жұмыстардың әрбір түрінің үлесін механизация күтетін коэффицентпен түзетуге болады.

2.3 Жұмыстың қосымша көлемін анықтау
Жұмыстардың жылдық өндіріс көлемін орындауы қосымша өндіріспен қамтамассыз етіледі, оған жалпы өндірістік жұмыстар кіреді.

2.5 Сырлау телімнің жұмыстар технологиясы
Автомобильдерге КЖ кезінде лактық-бояу жамылғыларды жаңартады. Кузовтардың жамылғыларын жаңарту процесі мынадан тұрады: ескі бояуды алу, бетті бояуға дайындау.
Ескі бояу механикалық тәсілмен алынуы мүмкін, ұнтақағынды аппарат немесе химиялық, тәсілмен-арнайы жуумен немесе сілтілі ерітінділермен өңдеу арқылы лактық-бояу жамылғыларды техникалық алып тастау кезінде бір уақытта тотпен қабыршақ алынады. АЖ кезінде дәнекерлеу деңгейін автомобильдің кузовы қабырғасында қалып коюы мүмкін. Майсызданғаннан кейін механикалық тазалау өткізіледі. Құмағынды тазалау кезінде бетте кедір-бұдыр болады, металға бояу пленканың жақсы жабысуы қамтамассыз етеді.

3 Ұйымдастырушылық Бөлім
3.1 Жобаланатын телім бойынша технологиялық процестің схемасы
Технологиялық процестің жүйесі операциялық және жұмыстардың істелуін анықтайды және автомобильдің жұмыс істеу өнімділігін арттырады. Схема әр бір тиімді немесе істеу кезінде өнімділігін арттырады. Схема әр бір тиімді немесе аймақты жобалау кезінде оларды рет-ретімен жұмыс істелу процесіне байланысты автомобиль линиядан оралғаннан кейін техникалық бақылау пунктінен өтеді. Бұл жерде кезекші механик автомобильді тексеріп бақылау жұмысын істейді.

3.2 Жұмыскерлер санын анықтау
Жұмыскерлер санының есептелуін мәліметтер негізінде өткіземіз. Олар 3.1 кестесінде көрсетілген. ТҚ және жөндеу ережесіне алынған.

3.4 Технологиялық жабдықтарды іріктеу
Арналған жұмыстар құрамына, жұмысорындары санын, жекелеген технологиялық операциялар ерекшеліктерін немесе анықтамалар каталогтар мен басқадай мәліметтер көздері бойынша өткелдерді ескеріп, жабдықтарды таңдап аламыз.

3.5 Бояу учаскесінің ауданын есептеу
Ауданды есептегенде оның шамаланған мәні анықтайды, жобаланатын бөлімшенің және жеке тұрған ғимараттың тұрған орнына байланысты бөлменің формасын ( дөңгелек, квадрат, тік бұрышты, трапеция) анықтайды.
Бояу кчсакесінің ауданын анықтау:

3.6 Өндірісті ұйымдастыру
АКК баскармасының сипаттамасы.
Техникалық қызметінің негізгі міндеті жылжымалы құрамды техникалық, түзу жағдайында және оны жолға шығуға дайындау. Бұл үшін технологиялық, қызметтің барлық профилактикалық түрлерін, автомобильдерді сақтау және жөндеу жұмыстарын өткізуін ұйымдастырады, мекеменің технологиялық базасын және жаңа техниканы енгізу негізінде және басқа функцияларды орындау. Жылжымалы құрамның жағдайына қарап алынған техникалық қауіпсіздік ережелерін және жолдағы уақытын сақтау үшін бақылау іске асырады.

3.7 Жұмыс орнын жоспарлау және ЕҒУ талаптарымен сәйкес өткізу бойынша негізгі шаралар
ЕҒУ келесі сұрақтарды зерттейді жұмыс орындарында қызмет көрсету және ұымдастыруды жетлдіру, еңбектің әдістерін және ұтымды әдістерін, жұмыс күнін тығыздау, жұмысшылардың техникалық деңгейін көтеру, шығармашылық ынтасын дамыту және еңбекке жақсы қатынасты тәрбиелеу, еңбектің ынталандыруын және нормалауын жетілдіру. Ең бір орталық проблемасы, бұл жұмыс орындарына қызмет көрсету және ұйымдастыруды жетілдіру. Жұмыс қауіпсіздігі мен еңбек өнімділгінің артуы жұмыс орнын дұрыс ұйымдастыруға байланысты.

4.1 Құрал-сайманға техника кауіпсіздігін талап ету
Жұмыс кезінде кұрал-сайманның дұрыстығына үлкен назар аудару керек, өйткені жөндеу жұмыстары өткізілгенде сәтсіз оқиғалардың үлкен саны құрал-сайманның бұзылғандығынан болады. Көпшілік слесарлы құрал-саймандар болып табылады мыналар: балғалар, бұрағыштар, шапқы, гайкалық кілттер, бұрғы, темір аралар, тескіштер және т.б.

4.2 Жабдықтардың техника кауіпсіздігін талап ету
Өндірістік сәтсіз оқиғаны болдырмау ТҚ, және автомобильдерді жөндеу кезінде жөндеуші жұмыскерлер пайдаланатын жабдықтардын, жағдайына көбінесе байланысты.
Жабдықтар таза және дұрыс болуы керек. Жабдықтың ақау кезінде учаскенің басшысы белгілі жабдықта жұмыс істеуге рұқсат жоқ деген кестені іліп коюға міндетті. Жабдықты басқару қолайлы және жеңіл болуы керек. Беріліс механизмдерге тиіп кетуі мүмкін, бұл үшін қоршау қойылады. Барлық қоршауларда электірлік блоктау болу керек, механизімдерді сөндіру үшін егер қауіпті оймағы жабық болмаса.

4.3 Бөлмеге қойылатын ТҚ талаптары
ТҚ және автомобильді жөндеу операцияларын арнайы алынған сол үшін жабдықталған, қоршалған немесе белгіленген орындарда өткізуге болады.
Посталардың жабдықтары (байқау орлары, эстакадалар, құралдар) дұрыс жағдайда болуы керек және ТҚ талаптарына жауап беруі керек. Автомобильдерге ТҚК арналған бөлмелердегі жұмыс орындары мен постылар жұмыскерлер үшін кауіпсіз еңбек жағдайын қамтамассыз етуі керек және сәйкес түрде қоршалған және жарықтандырылған болулары керек. Егер ең суық ойдың орташа температурасы 0ºС жоғары болса, онда жуу және тазалау постыларды, АЖ және ТҚ - 1 төбе астында өткізуге болады.

4.4 Жұмыстарды орындау кауіпсіздік тәсілдері
Барлық жұмыскерлер, қызмет етушілер және инженерлік-техникалық жұмыскерлер ТҚ негізін жақсы білу керек және тек қана еңбектің кауіпсіз тәсілдерін қолдану. Бұл біліммен табылады немесе белгілі іс жинағын өту нәтижесінде мүмкін.

4.5 Қоршаған ортаны қорғау бойынша шаралар
Табиғатты қорғау және табиғат байлықтарын рационалды пайдалану – Қазақстан Республикасының ең бір маңызды экономикалық және социалды міндеті болып табылады. АКМ жұмысшылары аймақтардағы жұмыстардың табиғатқа зиян келтірмес үшін, бақылау жүргізіп отыруға ат салысу керек. Сондықтан әрбір атқарушы жұмысшы өзі орындайтын жұмыстын ретті орындалуына және аймақтардың таза болуына жігерлі күш жұмсау қажет. Әрбір телімдегі істен шыққан майлар мен керосин жұмыстары бар жұмысшылар бұл сұйықтардың аймақтарға төгілмей, өзіне арнайы қойылған қойылымдарға құйылуына бақылау жасау қажет.

5 Конструкторлық Бөлім
5.1 Бейімді құралды негіздеу
Сырлау телімінде ең қажетті құрал ретінде бояу араластыратын стендті ұсынып отырмын. Сырлау телімінде жұмыс сапасы бояу араластыруға тікелей байланысты. Бояу араластырғыш құрылым бояуды тех араластырып оны пайдалануға себебін тигізеді. Бұл құрылым ішіне краска құямыз. Электроқозғауыштың көмегімен редуктор арқылы красканы тех айналдырады. Құрылым негізінен сыртқы ыдыстың қақпасынан (1), қақпашадан, біліктен, сырға арналған ыдыстан, электроқозғауыштан, сырды жіберетін шүмектен тұрады.

5.2 Құрылым жұмысының негізделуі
Құрылым негізгі үлкен қысымның арқасында жұмыс істейді. Сырды құйып қойғаннан кейін штуцер арқылы ауа шашыратушыға жеткізілуі керек. Бояу айдағыш багтағы ауа қысымын түсіру үшін сақтану клапанын қолданады. Бұл құрылымда редукторды пайдалануымыз керек.
Редукторды 22 бояуайдағыш багтағы ауаның қысымын реттеу үшін арналған, оның көмегімен бояу құрамы бояу шашыратушыға жіберіледі.

Қолданылған әдебиеттер тізімі
1) «Автомобиль көлігі экономикасының ұйымдастыруы және жоспарлауы» пәні бойынша курстық жұмысты орындау үшін әдічтемелік нұсқаулар. Қарағанды, 2007, А. Т. Тусупова.
2) « Автомобиль көлігі және экономикаксының ұйымдастыруы және жоспарлауы» пәні бойынша курстық және дипломдық жобалар үшін нормативтік материалдар жинағы. Қарағанды, 1988, Арсененко Э. М.
3) «Автомобильдерге ТҚК гараждары мен станциялары» М. «Транспорт» - 1984жыл. А. Л. Афанасьев.
4) «Автомобильдерге АЖ» М. «Транспорт» - 1978. Н. Ф. Бимебина.
5) «АКК-ны жобалау мен жоспарлау жұмыстары». М. «Транспорт» - 1982. А. П. Максимов.
6) «ТҚК мен автомобильдерді жөндеу». М. «Транспорт» - 1985. Б. Н. Суханов.