Предмет: Құқық
Тип: Баяндама
Объем: 8 стр.
|
Закрыть
|
Еңбек құқығының субъектілер
Жоспар
1. Еңбек құқығын классификациялау мен оның түсінгі 3
2. Еңбек құқығы субьектісі ретіндегі жұмыскерлер 5
3. Жұмыс беруші еңбек құқының субьектісі ретінде 6
4. Еңбек құқының субьектісі ретіндегі кәсіподақтар 7
Негізгі әдебиеттер 8
1. Еңбек құқығын классификациялау мен оның түсінгі
Құқық субьектісі ретінде заңдық ғылым қоғамдық қатынсатарға қатысушыларды түсінеді, олар қолданыстағы заңның негізінде субьектілік құқық пен соған сәйкес міндеттерді қолданушы болып табылады. Сонымен қатар құқықтың әрбір саласа өз субьектісі шеңберімен сипатталады, олар оның пәні мен әдістерімен қатар аталған саланың жалпы құқық саласындағы ерекшелігін берлігейді.
2. Еңбек құқығы субьектісі ретіндегі жұмыскерлер
Жұмыскер- жұмыс берушімен еңбектік қатынаста тұрғын және жеке еңбек келісім шарты бойынша жұмыс атқаратын жеке тұлға.
Еңбек заңнамасында, нақты еңбек туралы заңның 11 бабында ЖЕК отыру 16 жасқа толған адамдар арасында ғана жасалады. Бұл жас критерийін әдетте әдебиеттерде еңбекке жарамдығының толысуымен байланыстыратын. Көп жағдайларда адамның денсаулығына ерекше талаптар қойылады. Бұл талаптар әскери қызметкерлерге, ұшқыштарғы, жүргізушілерге, және басқа да ауыр және денсаулыққа зиянды жерлерде жұмыс істейтін адамдарға қойылады. Кейбір жағдайларда адамның қай жынысқа жататыны да маңызды болып табылады. Ол тағы да әсери қызметтегі, ауыр жұмыс пен еңбек жағдайы ауыр жұмыстардағы құқық субьектілері.
3. Жұмыс беруші еңбек құқының субьектісі ретінде
«ҚР еңбек заңы туралы» заңдағы анықтамаға сәйкес жұмыс беруші - ол жұмыскер еңбек қатынасында тұрған заңды немесе жеке тұлға. Осыған сәйкес жұмыс беруші болып кәсіпорын, мекеме, ұжым, шаруашылық, кооперативтер, фермалар, жеке кәсіпкерлер немесе басқа да еңбек келісімі негізінде жұмысқа жалдаушы заңды немесе жеке тұлғалар танылады.
4. Еңбек құқының субьектісі ретіндегі кәсіподақтар
Кәсіподақ бірлестіктері–қоғамдық бірлестіктерге жеке мүше болатын азаматтар тарапынан қоғамдық кәсіби көзқарастары бойынша өз еркімен құрылған өз бетінше әрекет ететін қоғамдық бірлестіктер. Кәсіподақтардың негізгі міндеті өз мүшелерінің еңбек және әлеуметтік-эконмкалық құқықтарын қорғау және еңбекті қорғау мен еңбек жағдайын қорғау болып табылады. Кәсіподақтардың құқықтық статусы Қазақстан Республикасы Конституциясымен (5,23 б.), Қазақстан Республикасының 1993 жылғы 9 сәуірдегі «Кәсіби бірлестіктер туралы» Заңымен және да басқа да заңдылық актілермен анықталады.
Негізгі әдебиеттер
1. Уваров В.Н. Трудовое законода¬тельство РК, Алматы, 1997
2. Кагазов О. Трудовое право РК.- Алматы, 2000.
3. Комментарий к Закону РК «О труде в РК» - Алматы: Баспа, 2000
4. Уваров В.Н. Трудовое законодательство РК – Алматы, 1999.
5. Шеримова Н.Ш. Трудовое право в вопросах и ответах – Алматы: Даненкер, 2000.
