Венгрия мемлекетіндегі Бела кезіндегі Алтын Булла заңдар жинағы
Жоспар
Кіріспе 3
1 Венгрия мемлекетіндегі Бела кезіндегі Алтын Булла заңдар жинағы 5
1.1 Венгриядағы Бела ІV кезіндегі Алтын Булла заңдар жинағының басылып шығуы 5
1.2 Алтын булла заңыңдағы корольдік билікті дворяндардың экономикалық және саяси институт ретінде мойындауы 7
1.3 Алтын булла заңы тұсындағы магнаттардың Венгрияда билік етуі 11
Қорытынды 19
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 21
Кіріспе
Зерттеудің өзектілігі: Оқылып отырған кезеңдердің класстық күрес картиналары және әлеументтік - эканомикалық процестері келтіріліп отырған көп сандық граматолар-королевалық және жекелей бойынша қалыптасып отырады.Мұнда көптеген ішкі-ішкісаяси оқиғалар көрініс тауып жатты. Шаруашылық тұрғындардың эканомикалық және құқықтық статустарын көрсететін мадақтамалар да сақталған.Тауарлық артықшылықтар-тарифтер пайда бола бастады. Карольдер қалалардың артықшылық жағдайларын бекітетін-қолөнер мен сауда орталықтарын көрсететін дипломдарды басып шығара бастады.
1.2 Алтын булла заңыңдағы корольдік билікті дворяндардың экономикалық және саяси институт ретінде мойындауы
Оқытылып отырған кезеңдерде кароль Бела IV және оның мұрагерлері қала тұрғындарының статусын артықшылықтар бойынша бекітетін (крестьяндықтың феодальдық тәуелділік түрімен салыстырғанда) көптеген мадақтамалар қатарын шығарды.Бұл дворяндық бастамалар мен буржуазиялық – дворяндық тарихнамада Бела IV – ті венгр қаласының «құрылуына» ие, ықпал етуші деп жазуға жол салды. «Сауда теориялық» қалаларының қалыптасуын түсіндіруге бірнеше рет ұмтылыстар жасалды.Тарихшылар «саудалық» және «әскери» қозғалыстар жайлы жазды. Бірақ ең басты назар венгр қалалары неміс госпиттерімен қалыптастыма жоқ әлде жергілікті ішкі дамулар бойынша жүзеге асырылдыма деген мәселе төңірегінде болды.
1.3 Алтын булла заңы тұсындағы магнаттардың Венгрияда билік етуі
Феодальдық түрдегі тәуелді крестьяндарға деген қатынастар бойынша магнаттар биліктің – сеньерлік түрін жүзеге асырды.Олар вотчиналық құқықты иеленді. Бұл өз кезегінде карольдық мадақтаулармен мойындатылды.Соттық иммунитеттік құқықты жаһандық және дінбасылық феодальдар иеленді. Жекелей түрде алғанда,эстергомдық құқықты талқыға салып жүйелендіру 1256 жылы 16 – желтоқсанда (UC,I ,S, 80) Бела IV-тің мадақтауларымен бекітілді.
Қорытынды
Қорыта айтқанда Венгриядағы Алтын булла заңдар жинағы кезінде Карл Роберт XIV - ғ.20ж. ғана билікті өз қолына ала алды. Мұнда Карл Роберт церктік феодальдарға сүйенді. Оны папалар қолдап,ақшалай көмекті Флоренция және Сиен банкирлері көрсетіп отырды.1312ж. 15-июньде Розгони маңындағы шайқаста,кароль Омоде Абыдың балаларын жеңіліске ұшыратады.Омеденің өзі 1311ж. Кашши қаласының тұрғындарының бас көтеруі барысында ажал құшқан.Омеде Абы мен Матэ Чаканың солтүстік – батыс бөліктерінің билігі кароль билігіне өтеді.Мұнда карольдың жағында Кашши тұрғындары болды.Көп ұзамай – ақ Карл Робертке қарсы Копас Борша шабуылға шығады.Ол Омаде Абыға қарсы күрестегі одақтастардың бірі болатын.Карл Роберт әскерлері Копасаны Дебрецен маңында 1317ж. талқандайды, ал ол жерлік тұрғындар кароль жағына шығып кетеді.