Пікір
Жоспар
1. Пікірге жалпы мінездеме 3
2. Жай пікірлердің түрлері. Пікірлерді бөлу 4
3. Күрделі пікірлер 10
4. Пікірлердің арасындағы ақиқаттық қатынас 12
5. Пікірлердің модальдық жағынан бөлінуі 15
Әдебиеттер 18
1. Пікірге жалпы мінездеме
Пікір негізінен ойлау заңдылығының бір түрі. Мақсаты – затгардың , нәрселердің бір-бірімен қатысын, қасиеттерін, байланыстылығын немесе байланы-сының жоқтығын қөрсету.
Пікірлер субъектінің, предикаттын, байланыстырғыштың (связка) және кванторлардың (барлық, бірде бір...) бірлігінен құралады. Пікір дегеніміз - ақылғақоңымды ойды білдіретін сөздердің жиынтығы, лингвистикка тілімен айтқанда, сөйлем. Хабарлы сөйлем құрамында субъект, предикат және квантор болады.Олардың әрқайсысы өзіне тиісті қызметтерін атқарады.
2. Жай пікірлердің түрлері. Пікірлерді бөлу
Пікірлер жай және күрделі болып екіге бөлінеді. Қүрделі пікірлер екі немесе одан да көп қарапайым пікірлерден тұрады. Жай пікірлердің түрлері. Пікір әрқашанда субъект мен предикаттың қатысынан құралады, бірақ оның түрлері субъект мен предикаттың және олардың арасындағы байланыстың әртурлі болуына қарай өзгеріп отырады. Сондықтан, әр алуан дікір түрлерінің барына көз жеткізу үшін, алдымен сол пікір турлерін туғызатын субъекті мен предикаттың қатынастарындағы, байланыстарыңдағы өзгерістермен танысуымыз қажет.
4. Пікірлердің арасындағы ақиқаттық қатынас
Пікірлер ұғымдарға ұқсас салыстырмалы және салы-стырмалысыз болып бөлінеді. Салыстырмалы пікірлер сыйымды және сыйымсыз болып бөлінеді. Сыйымды пікірлер бір түсінікті толық немесе жартылай көрсетеді. Сыйымсыз пікірлердің түсініктері бір-бірімен қарамақарсы болады.
Қандай пікірлердің біріне-бірі сыйымсыз немесе сыйымсыз болатынын көрсету үшін, барлық пікірлерді турғысынан қарама-қайшы мағыналық тұрғысынаншығу қажеттігі туады.
5. Пікірлердің модальдық жағынан бөлінуі
Осы тақырыпқа дейін біз пікірлердің жай және құрделі түрлерін қарастырдық. Онда пікірлердің өзіндіқ қасиеттері, байланыстары барын не жоғын көрсетуменшеқтелдіқ. Мысалы, «Алма қызыл және тәтті», «Егер ауа райы жақсы болса, онда біз тауға шығамыз»... (S дегеніміз Р (емес)) немесе (S дегеніміз Р болса (болмаса)іонда S дегеніміз Р (емес)).
Бұндай ассерторикалық пікірде субъекті мен предикаттың арасындағы қатынастан қасиеттерің ғана көреміз. Егер біз субъекті мен предикаттың арасындағықатынастарға баға, мінез деме берсеқ онда модальдық пікірлер болады.