Кәсіпорын құнын бағалау қағидалары
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 3
І. КӘСІПОРЫН ҚҰНЫН БАҒАЛАУ ҚАҒИДАЛАРЫ 4
1.1 Кәсіпорын бизнесін бағалау құнына қатысты түсініктемелер 4
1.2 Бағалау мақсаты мен құн түрлері 7
1.3 Бағалау құнының қағидалары 11
ҚОРЫТЫНДЫ 15
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 16
КІРІСПЕ
Кәсіпорын экономикалық көрсеткіштердің жақсы жетістіктерге жету мақсатында, тәжірибелік және ізденіс жүйесі меншікті басқару факторының негізі ретінде бағалау қызметі қолданылады.
"Қазақстан Республикасының бағалау қызмет туралы" заңына сәйкес мемлекеттік меншікті жекешелендіру кезінде, басқаруды сенімділікке беру немесе жалға беру, сату, сатып алу, жарғылық қордың салымы ретінде ипотекалық несиенің жүргізілуі кезінде қоғамдық бағалау үлкен роль атқарады. Сонымен қатар мүлік туралы мәміле кезінде міндеттелген бағалау жүргізіледі.
І. КӘСІПОРЫН ҚҰНЫН БАҒАЛАУ ҚАҒИДАЛАРЫ
1.1 Кәсіпорын бизнесін бағалау құнына қатысты түсініктемелер
Нормативтік база шегіндегі бағалау технологиясының нарықтарында кәсіпорын бизнесін бағалау үш тәсіл бойынша жүргізіледі: нарықтық, табыстық және шығындық
Бизнес- бұл заңды, жеке тұлғалардың нақты қызметі.
Мұнда заңды тұлға – кәсіпорын, азаматтық құқықтардың объектісі болып табылады да, кәсіпкерлік қызмет үшін қолданылатын мүліктік кешен ретінде қарастырылады.
1.2 Бағалау мақсаты мен құн түрлері
Бағалау мақсаты – кәсіпорынның нарықтық құнын есеп айырысуымен негіздеу.
Кәсіпорындарды бағалау белгілі бір нақты міндеттің орындалуына бағынады. Бағалаушы, жасалып жатқан бағалаудың міндетін білгеннен кейін ғана керекті әдістамені дұрыс таңдай алады.
Кәсіпорынның құнын бағалау көбінесе келесі жағдайлардан туындайды:
1.3 Бағалау құнының қағидалары
Бағалау қызметі ғылымының негізінде, бағалау бойынша кез келген тапсырманы орындау үрдісін қадағалайтын, бірқатар қағидалары бар.
Кәсіпорынның мүліктік кешен құнын бағалау кезіндегі қажет негізгі экономикалық ортақ қағидаларын қарастырайық. Олар мыналармен байланысты және 3 топ қағидалар жүйелеріне келтіруге болады:
- иесінің мүлік туралы көзқарасымен;
- нарықтық ортамен;
- мүлікті эксплуатациялаумен.
ҚОРЫТЫНДЫ
Бұл жұмысымда жалпы бизнесті бағалау қағидалары мен олардың анықталу тәсілдері жайлы сөз болып отыр.
Бизнес дегеніміз жалпы заңды және жеке тұлғалардың нақты қызметі болып табылады. Бизнесті бағалаушы, жасалып жатқан бағалаудың міндетін білгеннен кейін ғана керекті әдістемені дұрыс таңдай алады.
Кәсіпорын бизнесін жүйе ретінде қарастырсақ, құрамына тауар нарығының секторын бақылауға рұқсат ететін, оның мүліктік кешені мен құқық жүйесі немесе қоржыны кірсе, мүліктік кешеннің жиынтығында қосымша құнның пайда болуы мүмкін.
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
1. Асқарова Ж.А. «Бизнесті бағалау», оқу құралы. Алматы – 2007ж.
2. Акимбеков С «Экономикалық теория» Алматы – 1999ж.
3. Есипов В, Маховикова Г, Терехова В «Оценка бизнеса» Питер – 2002ж.
4. Мейірбеков А.Қ, Әлімбетов Қ.Ә, «Кәсіпорын экономикасы», оқу құралы. Алматы. «Экономика – 2003»