Инфляцияның түсінігі және түрлері
ЖОСПАР
КІРІСПЕ 3
1 Инфляцияның мәні 5
1.1 Инфляция түсінігі 5
1.2 Инфляциянын типтері және түрлері 6
2 Қазақстандағы инфляциялық процестері 13
2.1 Инфляциялык процестердің дамуы 13
3 Қазақстандағы инфляцияға қарсы саясат 17
3.1 Қазақстан нарыққа көшуінің үш кезеңі және сол кезеңдегі инфляцияға қарсы саясат 17
ҚОРЫТЫНДЫ 21
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 22
КІРІСПЕ
Инфляция бүгінде әрбір мемлекеттің экономикалық саясатының күрделі мәселелерінің бірі болғандықтан ,болашақ қаржы саласында жұмыс атқаратын студент үшін «инфляция» ұғымы кеңірінен түсінікті болуы қажет . Және де инфляцияны түсіну және оған қарсы шаралады білу үшін көптеген мемлекеттерде инфляция даму тарихын және оған қарсы қандай шараларды қолданған тұралы студент болшақтағы қаржы маманы көп ақпарт білуы қажет. Инфляция-күрделі әлеуметтік-экономикалық құбылыс.Бұгінде ол көптеген дүние жүзі мемлекеттерінің үкіметтері мен орталық банкілерінің басты экономикалық проблемаларына айналып отыр .Инфляция экономикалық өрлеу қарқынын бәсеңдетеді ,инвестициялық белсендікті төмендетеді ,ал өзінің шектен шыққан тұрлерінде қоғамда әлеуметтік және саяси шиелекністер туғызады .
1 Инфляцияның мәні
1.1 Инфляция түсінігі
К.Маркстін классикалық анықтамасы бойынша: «... ақша – тауардың айырбастық құны ,ол тауардың өзіндік кұнынан бөлінген , бірақ олөз бетінше жеке тауар» деп айтқканы ифляцияның шығу тегін түсінуге шамалы болса да жарық түсіреді.
Пайда болу себептері.Инфляция күрделі әлеуметтік –эконмикалық феномен , оның пайда болу себептері көбінесе бір жақты айтылмайды. Бірақ инфляцияның негізгі пайда болу себептерін экономикадағы барлық нарықтарда (тауар ,ақша, тұтынушылық қызметтер т.б. нарықтарда) бір уақытта сұраныстар мен ұсыныстар арасындағы баланстың бұзылуынан (сұранытың артуынан ) деп есептейді . Басқа сөзбен айтқанда ,инфляция- экономиқадағы баланстың (тепе-теңдіктін) жоқтығынын нәтижеси, ЖҰӨ (жалпы ұлттық өнім) кұндық өлшемнің (ақшалй эквиваленті) және оның табиғи –заттық құрамының (шікізат,материалдар,отын,қуат көзі негізгі капитал)арасындагы сәйкессіздіктін белгісі. Қоғамдық өнімнің құндық және табиғы заттай құрылымы арасындағы сәйкессіздіксебептері туралы аз еңбек жазылған жоқ.Экономистердің пікірлері боюнша Ресей экономикасынын макроэкономикалық кұрылымы (сол сияқты қазақстанның экономикасы да )ашық түрде инфляцияға бейімделген болатын .
2 Қазақстандағы инфляциялық процестері
2.1 Инфляциялык процестердің дамуы
1990-жылдардың басында «әміршіл экономиканың әлеуметтік экономикалық құрылымы улді дағдарысқа әкелгені және одан шығу үшін тек қана нарық жолымен даму кажет екені белгілі болды»
Жалпы Қазақстандағы өтпелі нарықтық қатынастарға көшу кезеңі 1991-жылдың ортасы деп айтұға болады. Осы жылдың сәурінде 2 жылға арналған мемлеттік меншікті жекешелендіру бағдарламасының 1-кезеңі қабылданды .
1992 –жылдың 2-қаңтарында Ресей бағаны ырықтандыруға көшті . Ол кезде Қазақстан Ресеймен бірегей «рубль аймағында» болғандықтан , респупбликада жоғарыда қабыданған жекешелендіру бағдарламасын қайта қарауға тура келді . Оны орындау кеінге қалдырып , Қазақстан Үкіметі де бағаны ырықтандыруға мәжбүр болды.
3 Қазақстандағы инфляцияға қарсы саясат
3.1 Қазақстан нарыққа көшуінің үш кезеңі және сол кезеңдегі инфляцияға қарсы саясат
Қазакстандағы гиперинфлицияны тұрақтандыру – бұл кез Қазақстан өзінің ұлттық валютасын еңгізгенге деінгі кезең , және 1992-1993ж аралығын қамтиды. Үкімет дағдарысқа қарсы бағдарлама әзірлеп қабылдады. Бұл бағдарламада басты үш мәселені шешуді ұсынылды :
1) Инфляцияны мүмкін болғанша ең төмен деңгейге түсіру;
2) өндістің құлдыраун тоқтату:
3) Экономиканы жаңғыртудың жағымсыз салдарынан тұрмысы төмендеп кеткен азаматтарға жеңілдіктер көрсету
Бірақ бұл қойылған мақсаттар 1993 жылы ғана емес , келесі жылдарда да
орындалмады . Үкімет инфляцияға қарсы күресті өзінің экономикалық саясатының басты бағыты (өндірісті көтеру емес ) деп санады. Қабылданған бағдарлама бойынша 1993-1995 жж. Эконмикада төменгідңей бағыттар белгіленді.
– Макроэкономикалық тұрақтылыққа жету , өндірістің құлдыраун тоқтату ;
– инфляцияның қаркының төмендету :
ҚОРЫТЫНДЫ
Қазіргі заманғы инфляцияны қоғамдағы қайта жанданудың қарама қайшылықтарын шешудің нәтижесі және тәсілдері деп айтуға болады. Инфляция мен нақты эконмиканың өсуін арасындағы қатынас оң , бір-біріне сәйкес болуы үшін экономикада терең өзгерістер жүргізу қажет , технологияны жаңартуды жеделдетіп , жаңа маркетингілік идеяларды жүжеге асыру арқылы халықтың табысыен көбейтуге, тауарлар мен қызметтердің бағаларының төмендеуне жағдай тұғызу қажет .