Қаржылық стратегия және бизнесті бағалау
Мазмұны
Кіріспе 6
1 Қаржылық стратегияның мәні 7
1.1 Қаржылық стратегия берудің негізгі сипаттамасы және мақсаты 7
1.2 Қаржылық стратегия берудің элементтері 10
2 Мемлекеттік қаржыны жоспарлаудың теориялық негіздері 23
2.1 Мемлекеттік қаржыны жоспарлау 23
3 Қаржылық стратегияның жетілдіру жолдары мен болжамдары 38
3.1 Бағаның негізгі функциялары 38
3.2 Бағаның құндық негіздері және нарықтық баға белгілеуге көшу 45
3.3 Қаржылық жоспар бюджет саясатына әсері 56
Қорытынды 59
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 61
Кіріспе
Қаржыландыру жоспары тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңға және жергілікті бюджеттер туралы маслихаттарының шешімдеріне,тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы зағды немесе тиісті қаржы мәслихат шешімін іске асыру туралы ҚР Үкіметінің және жергілікті атқарушы органның қаулысына сәйкес әзірленеді.
Әр қоғамда мемлекет қаржыны пайдалануды өз қызметімен есебін 100-ге асыру үшін, алдына қойған мақсатқа жету үшін қолданылады. Алдына қойған мақсатты жүзеге асыруда басты рөлді қаржы саясаты алады. Қаржы саясатының мәні өте зор. Себебі ол өзіне келесі звеноларды бекітеді.
Қазақстан Республикасы Президентінің «Қазақстан-2030» өз еліне жіберген жолдауында, біздің еліміздің дамуының түпкі мақсаты экономикалық өсу болып табылатыны аталады, оның артықшылығы «бүгін және ертеңгі күнде және келесі отыз жыл аралығында ең маңызды болуында».
1 Қаржылық стратегияның мәні
1.1 Қаржылық стратегия берудің негізгі сипаттамасы және мақсаты
Қаржылық стратегия - бұл қоғамның әлеуметтік-экономикалық дамуы жөніндегі міндеттерді шешу үшін қаржыны пайдалану жөніндегі мемлекеттің нысаналы қызметі, қаржыны басқарудың түпкілікті мақсаты, оның нақтылы нәтижесі. Ол мемлекеттің экономикалық саясатының құрамды бөлігі болып табылады.
Қаржы саясаты өзіне бюджет, салық, ақша, несие, баға және кеден саясатын қамтиды. Қаржыны басқарудың бүкіл жүйесі мемлекеттің қаржы саясатына негізделеді. Қаржы саясатын жасауға биліктің заңнамалық және атқарушы тармақтары қатысады. ҚР-да оның конституциялық ерекшеліктеріне қарай жалпы экономикалық саясат сияқты қаржы саясатын жасаудағы басымдық ҚР-ң Президентіне жатады, ол жыл сайынғы Жолдауында ағымдағы жылға перспективаға арналған қаржы саясатының басты бағыттарын анықтайды.
1.2 Қаржылық стратегия берудің элементтері
Қаржылық стратегиялар - мәмілер мен басқа оқиғалардың қаржылық нәтижелерін оларды экономикалық сипаттамаларына сәйкес кең ауқымды категорияға қалыптастырып, көрсетеді. Мұндай кең ауқымды категориялар деп қаржылық есептердің элементтерін атайды.
Субъектінің қаржылық жағдайын бағалаумен тікелей байланысқан элементтер бухгалтерлік баланста көрсетілген активтер, міндеттемелерді мен меншікті капитал болып табылады. Кірістер мен шығыстар- кірістер мен шығыстар жайлы есеп беруде субъектінің көрсеткіштерін өлшемімен тікелей байланысқан элементтер. Ақша қозғалысы туралы есеп беруді және меншікті капиталдағы өзгерістер жайлы есеп беруді бухгалтерлік баланс элементтеріне болған, кірістер мен шығыстар , өзгерістер туралы есеп элементтері көрсетеді.
Субъектінің қаржылық жағдайы бағасына тікелей байланысты элементтер болып активтер, міндеттемелер мен меншікті капитал табылады.
2 Мемлекеттік қаржыны жоспарлаудың теориялық негіздері
2.1 Мемлекеттік қаржыны жоспарлау
Бюджеттік құралдардың қалыптасуы, бөлісуі және пайдалану процесінбасқару бюджетті жоспарлау мен болжамдау арқылы іске асырылады. Бюджетті жоспарлау рөлі мен мәні бюджеттік құралдарды қалыптастыру мен оларды негізгі мақсаттарға, әлеуметтік реформаларды дамыту мен әрі қарай тереңдетуге, білім мен денсаулық сақтауды дамытуға, индустралды-инновациялық дамуға, аграрлық сектордың дамуына, пайдаланудағы мемлекеттің мүмкіншіліктерін анықтайтын адресті қаржылық жоспар – бюджетті құрғанда көрінеді.
Бюджеттік жоспарлаудың экономикалық мағынасы барлық қаржылық жүйенің әр түрлі буындары арасында қоғамдық өнім құны мен ұлттық табысты орталықтандырылған түрде бөлісу мен қайта бөлісу бойынша мәнерленеді және әр деңгейдегі бюджеттерді жасау мен атқару процестерінде көрінеді. Бюджеттік жоспарлаудың негізі болып елдің мемлекеттік әлеуметтік-экономикалық даму бағдарламасы табылады.
3 Қаржылық стратегияның жетілдіру жолдары мен болжамдары
3.1 Бағаның негізгі функциялары
Бағалар жүйесін халық шаруашылығын интенсивті дамыту және баға белгілеуді әлеуметтік-экономикалық саясатты жүзеге асырудың әрекет етуші құралына айналдыру талаптарымен сәйкес келтіру мақсатында шарушылық механизімін қайта құру жағдайында баға белгілеуді жетілдіру бойынша іс-шаралар кешенін жүзеге асыру қажет.
Бұл тауарлы-ақшалай қатынастардың азаматтық қоғам дамуының қажеттіліктеріне көбірек бейімделуі жағдайында экономиканың сенімді және алға қарай дамуын қамтамасыз ете алатын, қоғамның экономикалық өмірінің ең терең процесстерін қозғайтын, баға белгілеудің ұзақ мерзімді концепцияларын жасауды ұсынатын іс-шаралар кешені.
3.2 Бағаның құндық негіздері және нарықтық баға белгілеуге көшу
Баға және баға белгілеу нарықтық экономиканың кілттік элементі болып табылады. Баға – күрделі экономикалық кәсіпорын. Онда экономиканың, тұтастай қоғамның барлық негізгі мәселелері қиылысады. Ең бірінші кезекте бұл тауарларды өндіру мен айналамға шығаруға, олардың құнының құрылуына, ІЖӨ және ұлттық кірісті құруға, бөлуге және қолдануға қатысты.
Бағаның екі негізгі теориясы бар. Бірінші теорияны жақтаушылардың көзқарасы бойынша тауар бағасы оның құнын көрсетеді. Екінші теорияны жақтаушылыр тауар бағасы сатып алушы анық пайдалы тауар үшін төлеуге дайын ақша сомасын көрсетеді деп есептейді. Бұдан баға –тауар құнының ақшалай көрінісі деген қорытынды шығады.
3.3 Қаржылық жоспар бюджет саясатына әсері
Қаржыландыру жоспары тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңға және жергілікті бюджеттер туралы маслихаттарының шешімдеріне , тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы зағды немесе тиісті қаржы мәслихат шешімін іске асыру туралы ҚР Үкіметінің және жергілікті атқарушы органның қаулысына сәйкес әзірленеді.
Жылдық қаржыландыру жоспары бюджет комиссиясы мақұлдаған және бюджетті бекіту кезінде қабылданған шешімдерді ескере отырып, пысықталған бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің бюджеттік өтінімнің құрамына ұсынылатын бюджеттік бағдарлама бойынша шығыстардың есебі негізінде жасалады. Тиісті қаржы жылына арналған жылдық қаржыландыру жоспарын жөніндегі уәкілетті орган бекітеді және оны бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті органға береді, сондай-ақ оны бюджеттік бағдарламалардың әкімшілеріне жоспарларының алдындағы жылдың жиырма бесінші желтоқсаннан кешіктірмей жібереді.
Қорытынды
Қаржылық жағдай негізінде кәсіпорынның өз қызметін қаржыландыру мүмкіндігі анықталады. Ол кәсіпорынның тиімді қызметтенуі үшін қажетті қаржылық ресурстармен қамтамасыз етілуімен сипатталады. Кәсіпорынның қаржылық талдауы қаржымен басқару бойынша қызмет және өнер сияқты қаржылық менеджменттің негізгі элементтерінің бірі болып табылады. Кәсіпорын қаржылық жағдайының талдауы кезінде мыналар жүргізіледі: