Предмет: Информатика
Тип: Бақылау жұмыс
Объем: 35 стр.
|
Закрыть
|
Turbo Pascal
Жоспар
Кіріспе 3
1 Жолдық қатарлар 4
2 Жолдық өрнектермен амалдар 5
3 Жолдық процедуралар мен функциялар 6
4 Жолдық қатарларға программа құру 11
Қорытынды 32
Пайдаланған әдебиеттер 34
Кіріспе
Turbo Pascal – жоғарғы деңгейлі программалау жүйесі. Оның тұңғыш нұсқасын 1970 жылы швейцрия физигі Niklaus Wirth ұсынған.Автор тілді алғашқы арифметикалық есептеу машинасын жасаған француздың ұлы ғалымы Блез Паскальдің құрметіне Паскаль деп атап , тіл атауын үнемі бас әріппен жазылуын сұраған.Кейінен тілдің көптеген нұсқалары жарық көреді.Turbo Pascal – Оның тұңғыш нұсқасын жоғарғы деңгейлі программалау жүйесі . 1970 жылы швейцрия физигі Niklaus Wirth ұсынған . тілді алғашқы арифметикалық есептеу машинасын жасаған француздың ұлы ғалымы Блез Паскальдің құрметіне автор деп паскаліия ғалымы Никлаус Вирт жасаған Паскаль программалау тілінен тарайды.
Бейсик тілі сияқты, Паскаль оқып-үйренуге жеңіл, түрлі салалық информациямен жұмыс істеуде нәтижелі болғандықтан, дүние жүзінде көп тараған тілдердің бірі. Оның ыңғайлылығы:
• тілге дамытылған берілгендер типтері енгізілген. Олар өңделетін берілгендер элементтерін толық сәйкестендіріп сипаттауға және жаңа берілгендер типтерін енгізуге мүмкіндік береді;
• мұнда кішігірім жеңіл программалармен бірге күрделі құрылымды программаларды құру да мүмкін;
• тіл синтаксисі қиын емес; нұсқаулардың (операторлардың) саны мүмкіндігінше азайтылған, т.б.
Turbo Pascal жүйесінде қарапайым есептерді шешудің программасынан бастап, күрделі мәліметтер қорын құрудың сан қырлы жұмыстары жүргізіледі.
1 Жолдық қатарлар
Программаларда кездесетін әр түрлі символдардан тұратын тізбектерді жолдық қатарлар деп атайды. Өрнектерде жолдық қатарлар апострофқа алынып жазылады.
Turbo Pascal-да жолдық қатарларға компьютердің жадынан 0 байттан 255 байтқа дейін орын беріледі (жолдық қатар ұзындығына – 255 символ, ұзындықтың мәніне – 1 символ).
2 Жолдық өрнектермен амалдар
Операндалары жолдық қатар болып табылатын өрнектерді жолдық өрнектер деп атайды. Идентификаторларға жолдық айнымалылардың мәнін беру үшін меншіктеу операторы қолданылады. Егер меншіктеу операторы орындалғанда, символдар саны сипаттамалар бөлімінде көрсетілген шамадан асып кетсе, онда идентификатор қатардың сол жағынан бастап көрсетілген шамаға тең болатын символдарды ғана меншіктейді, ал оң жақтағы артық символдар алынып қалады.
3 Жолдық процедуралар мен функциялар
Жолдық қатардың ұзындығын есептеу үшін LENGTH функциясы қолданылады, нәтиженің типі 0-ден 255-ке дейінгі бүтін сан (Byte) болып табылады:
Қорытынды
Сонымен қорыта келіп біз жолдық қатарлардан тұратын идентификаторлар String типі сипатталатынын білдік.Жолдық қатарлы идентификаторды типтер бөлімінде (TYPE) немесе бірден айнымалылар бөлімінде (VAR) сипаттауға болады. Сонымен қатар программалауда жолдық қатарлар тұрақты шамалар ретінде де қолданылады. .
Идентификаторларға жолдық айнымалылардың мәнін беру үшін меншіктеу операторы қолданылады. Егер меншіктеу операторы орындалғанда, символдар саны сипаттамалар бөлімінде көрсетілген шамадан асып кетсе, онда идентификатор қатардың сол жағынан бастап көрсетілген шамаға тең болатын символдарды ғана меншіктейді, ал оң жақтағы артық символдар алынып қалады. Жолдық қатарлармен біріктіру және салыстыру амалдарын орындауға болады. Біріктіру амалы бірнеше жолдық қатарды біріктіріп шығару үшін қолданылады.
Жолдық қатарларды салыстыру амалы екі жолдық қатарды салыстыру үшін қолданылады. Қатарларды салыстыру солдан оңға қарай ең бірінші кездесетін бірдей емес символға дейін жүргізіледі. Егер қай жолдың қатардың бірдей емес символының информация алмастыру стандартты таблицасындағы нөмірі үлкен болса, сол жолдық қатар үлкен деп есептеледі. Егер жолдық қатарлардың ұзындығы мен барлық символдары сәйкес келсе, олар тең деп есептеледі. Ал егер жолдық қатардың ұзындықтары әр түрлі болып, ал символдары сәйкес болып келсе, онда үлкені болып ұзындығы үлкен жолдық қатар есептеледі. Жолдық қатардың ұзындығын есептеу үшін LENGTH функциясы қолданылады, нәтиженің типі 0-ден 255-ке дейінгі бүтін сан (Byte) болып табылады.
Жолдық қатардың ішіндегі тұрған бір фрагменттің орнын анықтау үшін РОS функциясы қолданылады.Бұл функция мәнінің типі бүтін және ол жолдық қатарда берілген фрагменттің басталатын позиция нөміріне тең болады. Ал егер жолда ондай фрагмент кездеспесе онда нәтиже 0-ге тең болады.
Қорыта келе біз жолдық қатарлар көмегіменкөмегімен көпетеген есептер, программалар құра алады екенбіз.
Пайдаланған әдебиеттер
1. Блашкин И.И., Буров А.А. Новые возможности Turbo Pascal 6.0. СПб.: Изд-во
2. Васильев П.П. Турбо Паскаль − мой друг: М.: Компьютер, ЮНИТИ, 1995.-96 б.
3. Зуев Е.А. Язык программирования Turbo Pascal 6.0-М.: Унитех, 1992.-298 б.
4. Мизрохи. Turbo Pascal и объектно-ориентированное программирование.-М.: Финансы и статистика, 1992.-185 б.
5. Справочник по процедурам и функциям Borland Pascal with Objects 7.0 – Киев: «Диалектика», 1993.-272 б.
6. Фаронов В.В. Программирование на персональных ЭВМ в среде Турбо паскаль.-М.: Изд-во МГТУ, 1990.-580 б.
7. Фаронов В.В. Турбо Паскаль (в 3-х книгах). Кн.1. Основы Турбо Паскаля.-М.: Учебно-инженерный центр «МВТУ-ФЕСТО ДИДАКТИК», 1992.-304 б.
8. Фаронов В.В. Турбо Паскаль (в 3-х книгах). Кн.3. Практика программирования. Часть 1.-М.: Учебно-инженерный центр «МВТУ-ФЕСТО ДИДАКТИК», 1993.-256 б.
9. Фаронов В.В. Турбо Паскаль (в 3-х книгах). Кн.3. Практика программирования. Часть 2.-М.: Учебно-инженерный центр «МВТУ-ФЕСТО ДИДАКТИК», 1993.-304 б.
10. Федоров А. Особенности программирования на Borland Pascal.-Киев: Диалектика, 1994.-144 б.
11. Хершель Р. Турбо Паскаль /2-е изд., перераб.-Вологда: МП «МИК», 1991.-342 б.
12. Культин. Программирование в Turbo Pascal 7.0 и Delphi /2-е изд., перераб. и доп.-СПб.: БХВ-Петербург, 2002.-151 б.
13. Климов Ю.С., Касаткин А.И., Мороз С.М. Программирование в среде Turbo Pascal 6.0.-Минск: Высшая школа, 1992.-158 б.
14. Перминов О.Н. Программирование в языке Паскаль.-М.: Радио и связь, 1988.-244 б.
15. Эрбо Х.Э., Шгольц О. Введение в программирование на языке Паскаль.-М.: Мир, 1989.-299 б.
