Австралия
Жоспар
Кіріспе 3
1 Аустралия және мұхит аралдары 5
1.1. Аустралия және Мухит аралдарының қоныстануы мен игерілуі 5
1.2. Австралияның халқы 9
2 Австралияның эконмикалық-географиялық жағдайы 12
2.1. Табиғат жағдайлары мен табиғат ресурстары 12
2.2. Шаруашылығының дамуындағы ерекшеліктері мен жалпы сипаттамасы 14
3 Шаруашылығының салалық құрылымы 20
3.1. Ауыл шаруашылығы және көлік жүйесі 20
3.2. Ішкі экономикалық айырмашылықтары және сыртқы экономикалық байланыстары 22
Қорытынды 26
Қолданылған әдебиеттер тізімі 28
Кіріспе
Австралия жер бетіндегі ең кіші материк. Оның аты « аустралис» латынңың «оңтүстік»деген сөзінен шыққан. Ол түгелдей оңтүстік және шығыс шартда орна ласқан. Австралияның шеткі нүктелері солтүстігінде Йорк мүйісі 100 41, оңтүстік еңдік, оңтүстікте Оңтүстік – шығыс, мүйісі 39011, о.е., батыста Стип-Тойнт мүйісі 1130 05, шығыс байлық, шығыста Байрон- 153034, шығыс байлық.
Австралияның жер көлемі 7,7 млн. шаршы шақырым. Сотүстіктен оңтүстікке 3200 шақырым, батыстан шығысқа 4100 шақырымға созылып жатыр.Австралия мен Антарктида арасы 2500 шақырымнан артық.
Австралияның солтүстігінде Меллвилл, Баттерет,Трут-Айленд,Тасмания, Кинх, Флиндерс және Кенгуру, батысында Дерк-Харток, шығысында Фрейзер, тағы басқа аралдар бар.
Австралия жер шарындағы ең құрғақ материк.Оның климатын қалыптастыратын бірінші фактор географиялық орны немесе субэкватор мен тропикте жатыр Екіншеден, біршама жылы мухиттармен қоршалған.Үшіншіден, фактор1см2- қа, 140-180 ккал/ дан жылу алады.Австралияның солтүстігінде Тимор, Арафур теңіздері және Карпентария шығанағы жатыр, шығысында маржан және Тасман теңіздері жалғасады.
1 Аустралия және мұхит аралдары
1.1 Аустралия және Мухит аралдарының қоныстануы мен игерілуі
Аустралия мен Мүхит аралдарының географиялык орнының ұқсастығы мен тарихи-географиялық ортак белгілеріне сәйкес ерекше аймақ ретінде жеке қарастырылады. Бұл аймаққа өте үлкен саяси және әлеуметтік-экономикалық алшақтықтар тән. Мұнда экономикасы жақсы дамыған Аустралия Одағы мен Жаңа Зеландия сияқты елдер, жуықта ғана саяси тәуелсіздігін алған, тіпті тәуелсіздікке қолы әлі жетпеген шағын аралдар орналасқан.
1.2. Австралияның халқы
Австралия континентінде алғашқы европалықтар болған, 1606 жылы батыс жағалауға келген голландтық кеменің экипаж мүшелері.Шығыс жағалауды 1770 жылы британдық әскери теңіз жүзушісі Джеймс Кук ашқан.Ол өзі ашқан территорияны Жаңа Оңтүстік Уэльс деп атаған және оны британдық король Георг III жекеменшігі деп жариялаған.Австралияға каторждық колонияларды орналастыру орны ретінде таңдап алғаннан кейін ғана, европалықтардың Австралияға орналуы басталды.
2 Австралияның эконмикалық-географиялық жағдайы
2.1. Табиғат жағдайлары мен табиғат ресурстары
Австралия жер шарындағы ең аласа материк, негізін гондваналық ежелгі платформа алып жатқандықтан көбінесе жазық, оның жерінің тек –ға жуығы таулардың үлесіне тиеді. Олардың өзі онша биік емес.
2.2. Шаруашылығының дамуындағы ерекшеліктері мен жалпы сипаттамасы
Австралияның шаруашылық тарихы ХІХ ғасырда алтын табылуы мен қой шаруашылығынан басталады. Алтын мен жүннің Ұлибританияға экспортталуы ХІХ ғасырдың 90-жылдары аяғында ауыр экономикалық кризиспен шешілген экологиялық бумға алып келді. Жер дауы спекуляциясы мен ақша нарығы және сауданың нашарлап кеткен жағдайы онсызда нашарлаған экономикада Австралияға британдық капиталдың экспортталуының тоқтауына алып келді.
3 Шаруашылығының салалық құрылымы
3.1. Ауыл шаруашылығы және көлік жүйесі
Австралияның ауыл шаруашылығы – сан-салалы, жоғары таулары өте жақсы жабдықталған, жалданбалы еңбек кеңінен қолданылатын сала болып табылады. Өнімдерінің басым көпшілігі сыртқы шығарылуға бағытталған. Австралия сыртқа шығаратын өнімдерінің жалпы құны жөнінен тек АҚШ-қа қана жол береді, ал оның жан басына шаққандағы мөлшері жөнінен алдына жан салмайды. Австралия жүн өндіруден дүние жүзінен бірінші орынды иеленеді. Сондай-ақ дәнді дақылдар, ет-сүт өнмдерімен, қант жіне жеміспен халықаралық нарықты қамтамасыз етеді.
3.2. Ішкі экономикалық айырмашылықтары және сыртқы экономикалық байланыстары
Австралия материгі төрт экономикалық ауданға біріктірілген. (оңтүстік-шығыс, солтүстік-шығыс, орталық-батыс және солтүстік) және өз алдына бөлек аудан Тасмания аралы. Территориялдық айырмашылығының даму деңгейі табиғатжағдайларының ерекшелігімен байланысты.
Қорытынды
• Жерінің ауданы – 7,7 млн. км2.
• Халқы – 19,2 млн. адам (2000ж).
• Астанасы – Канберра.
• Мемлекеттік құрылымы – Британ Бірлестігі құрамындаы мемлекет.
• Мемлекет басшысы – Ұлыбритания королевасы.
• Үкімет басшысы – премьер-министр.
• Заң шығарушы органы – екі палаталы парламент.
• Мемлекеттік тілі – ағылшын тілі.
• Ұлттық валютасы – австралия доллары.
• Әкімшілік – аумақтық бірлігі – штаттар және аумақтар.
Қолданылған әдебиеттер тізімі:
1.В.В Вольский: «Социальная и экономическая география зарубежного мира».
2.Справочник стран мира
3.В.П. Максаковский: «География оқулығы».
4. «География және табиғат» журналы.
5. В.П. Максаковский: « Экономическая и социальная география зарубежных стран »
6. «География және табиғат» журналы
7. «Мировая экономика» журналы