Предмет: Экономика
Тип: Курстық жұмыс
Объем: 11 стр.
|
Закрыть
|
Экономикалық өсудің типтері, тиімділігі мен сапасы
Мазмұны
Кіріспе 3
1 Экономикалық өсудің типтері, тиімділігі мен сапасы 4
2 Экономикалық өсудің факторлары мен мақсаттары 6
3 Экономикалық өсудің стадиялары туралы теориялар 8
Қорытынды 11
Кіріспе
Батыс елдеріндегі қалыптасқан экономикалық жүйе шеңберінде экономикалық өсу мәселесі жетекші нақтылы мақсат болып саналады.
Экономикалық өсу ұлғаймалы ұдайы өндірістің болуымен түсіндіріледі: бұл жыл сайынғы өндіріс көлемінің сандық әрі сапалық артуы. Яғни, экономикалық өсу деп, өндіргіш күштердің ұзақ мерзімдік дамуымен байланысты өндірістің нақты көлемінің табиғи дәрежесінің ұзақ мерзімді өзгерістерін атайды.
Біріншіден, өндірістік мүмкіндіктерді көбейту арқылы. Екіншіден, бар болған өндірістік мүмкіндіктерді пайдалану тиімділігн жоғарылату және қоғамдық қажеттіктерді дамыту арқылы.
Бірақ осымен процесс бітпейді:
1 Экономикалық өсудің типтері, тиімділігі мен сапасы
Экономикалық өсудің негізгі екі типі бар: экстенсивтік және интенсивтік.
Экономикалық өсудің экстенсивтік типінде, материалдық игіліктер мен қызметтер көлемінің молаюы ұсыныстың тікелей факторларының көпшілін қолдану арқылы жүреді: жұмыскердерді, еңбек құралдарын, жерді, шикізатты, отын-қуат ресурстарын және т.б. Экстенсивтік өсуде өндірістің нақты көлемінің өсу қарқыны мен оны жасауға жұмсалған жиынтық шығындардың өсу қарқынының арасындағы пропорциялары тұрақты болып саналады.
2 Экономикалық өсудің факторлары мен мақсаттары
Экономикалық өсудің факторлары деп өндірістің нақты көлемінің көбею масштабын белгілейтін құбылыстар мен процесстер белгілейтін өсудің тиімділігі мен сапасының жоғарылау мүмкіндіктерін атайды.
Факторларды экономикалық өсуге әсер етуіне байланысты тікелей және жанама деп бөлінеді. Тікелей факторларға экономикалық өсудің физикалық мүмкіндігін белгілецтіндер жатады. Жанамаға осы мүмкіндіктерді ақиқатқа айналдыратын факторлар жатады.
Тікелейді 5 негізгі факторлар құрайды, олар жиынтық өндіріс пен ұсыныстың динамикасын тікелей белгілейді:
3 Экономикалық өсудің стадиялары туралы теориялар
Формациялық теория. Бұл теорияны жете зерттеп дүниеге әкелген К.Маркс және оның ізбасарлары. Осы теорияның мәні: дамудың белгілі кезеңіндегі өндіргіш күштер және қоғамның өндірістік қатынастары бірлікте болады және бір-біріне әсер етеді. Осы бірлік «өндіріс тәсілі» деген түсінікпен сипатталады.өндірістік қатынастар саяси үкімет институттарының, қоғамда үстемдік ететін мораль мен теологияның, ұлттық, отбасылық және басқа да қоғамдық қатынастарды ұйымдастыру принциптерінің базисі болып табылады. Осы қатынастар мен институттар бірігіп «қондырма» деген түсінікті құрады.
Өндіріс тәсілі қондырмамен бірігіп қоғамдық-экономикалық формацияны құрады. Осылардың К.Маркс бесеуін бөліп атайды:
Қорытынды
Сонымен қорыта келе, экономикалық өсу деп халықтың санының өсу шапшаңдығынан нақты ұлттық табыстың өсу шапшаңдығының артық болуына әкелетін, ұлттық экономиканың дамуы деп түсініледі.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Әкімбеков С.Ә.,Баймухамбетова А.С., Жанайдаров У.А. Экономикалық теория. Оқу құралы.-Астана, 2002.
Мамыров Н.К., Тілеужанова М. Макроэкономика.- Алматы, 2004.
Осипова Г.М. Экономикалық теория негіздері.-Алматы, 2002.
Шеденов Ө.К. Жалпы экономикалық теория. Ақтөбе, 2004.
Назарбаев Н.Ә. Жаңа кезең-жаңа экономика. Егеменді Қазақстан.
Назарбаев Н.Ә. Азия асқарлары. Қазақстан жолы. Егеменді Қазақстан.
Ғабит Ж.Х. Экономикалық теория.Астана 2006.
