Банктердің қаржы таратудағы мүмкіндіктері
Мазмұны
Кіріспе 6
1 Экономиканың дамуындағы банктердің рөлі 8
1.1 Қазақстан Республикасында банктік жүйенің қалыптасуы және дамуы 8
1.2 Банктік саланы дамытудағы шетелдік тәжірибе 17
2 Банктің қаржы тартудағы мүмкіндіктерін талдау («Банк ЦентрКредит» АҚ мысалында) 23
2.1 «Банк ЦентрКредит» АҚ қызметіне жалпы сипаттама 23
2.2 Банктің қаржы тартудағы мүмкіндіктері бойынша қызметтеріне талдау жасау 31
2.3 Банктің ішкі бизнесті қолдау бағдарламасы 37
3 Банктің қызметтерін дамыту стратегиясын жүзеге асыру 50
3.1 Банктегі бизнес стратегияны жоспарлау 50
Қорытынды 57
Қолданылған әдебиеттер тізімі 59
Кіріспе
Банктер - нарықтық құрылымдар жүйесінің орталық бөлімшелерінің бірі, олардың қызметінің дамуы - нарықтық механизмін нақты құруға қажетті жағдай болып табылады.
Банк қызметiнiң мәнi оларды басқа органдардан ажырататын функцияларды орындаудан көрiнiс табады. Банк қызметiн - банктiң клиент мүддесi үшiн белгiлi бiр iс-әрекеттердi орындауын сипаттауға болады. Кез келген банк өнiмiнiң негiзiнде қандайда бiр қажеттiлiктердi қанағаттандыру қажеттiлiгi жатады.
Коммерциялық банктер төлем, қайтару мен тездету қағидалардағы бос капиталды қажет ететін экономикалық агенттерге өткізетін жеке тұлғалар мен заңды тұлғалардың бос ақша қаражаттарын аккумулитетеді. Мұндай жағдайда банктің негізгі тағайындалуы-ақша қаражатының несие берушілерден қарыз алушыларға және сатушылардан сатып алушыларға ауысу процессінде делдал болуы.
1 Экономиканың дамуындағы банктердің рөлі
1.1 Қазақстан Республикасында банктік жүйенің қалыптасуы және дамуы
Елдегі реттелетін экономикалық кеңістіктің дамуымен, оның дамуының объективті кезеңі - халықаралық деңгейде бәсекелестік қабілеттілігі бар шаруашылық субъектілерді құру болып табылады, немесе барлық елдің экономикалық жағдайының нығаюының кепілі - өндірістік, сонымен қатар қаржылық кәсіпорындардың пайда болуымен сипатталады.
Бұл міндетті шешу үшін елдегі интеграциялық процестерді кеңейтуі мен және тереңдетумен келесі мақсаттарда іске асырылуы тиіс:
1.2 Банктік саланы дамытудағы шетелдік тәжірибе
Кеңес Одағы тарағаннан кейін бұрынғы бірлестіктің елдерінің келесімі бойынша Ресей елдердің шетелдегі активтері үлесінен бас тартуы негізінде барлық қарыздарды өз мойнына алатыны жарияланды. Осы себепке байланыста біздің елдің банктерінің Ресей банктеріне қарағанда дүниежізілік қаржылық нарықта жаналық болды. Халықаралық нарықтарда өзін жақсы жағынан көрсету қажет болды. Банктік сектордың әрі қарай өсуі және нығайтылуы мақсатында Қазақстан Республикасының Ұлттық банкісімен көптеген шаралар жүргізілді оның ішінде елдегі екінші деңгейлі банктердің халықаралық қызмет стандарттарына көшу бағдарламасы болып табылады. Ұлттық банк және Үкімет қызметтерінің нәтижесінде жеткілікті дамыған бәсекелес ортада банк қызметтерінің нарығы қалыптастырылады. Елдегі банктік саладағы салалық өзгерістердің іске асырылуы олардың бизнесінің көлемін ұлғайтты. Банктер халықаралық қаржылық нарықтарға ене бастады. Отандық банктік саладағы интеграциялық процестер Қазақстандағы халықаралық рейтинг тағайындау кезеңінен басталады.
2 Банктің қаржы тартудағы мүмкіндіктерін талдау («Банк ЦентрКредит» АҚ мысалында)
2.1 «Банк ЦентрКредит» АҚ қызметіне жалпы сипаттама
«Банк ЦентрКредит» акционерлік қоғамы 1988 жылдың 19 қыркүйегінде құрылды және Қазақстандағы коммерциялық банктердің алғашқысының бірі болып табылады.
1991 жылыдың тамыз айында Банк Алматы Орталық кооперативті банктен Қазақ Акционерлік ЦентрБанк жаңа атауымен қайта тіркелді.
1993 жылы Банк Қазақстандық Қор биржасының мүшесі болды.
1994 жылдан бастап Банк Қазақстанда шағын және орта бизнестің дамуына қолдау көрсету бағытын алды.
1996 жылдың қараша айында Банк «Банк ЦентрКредит» ашық акционерлік қоғамы ретінде қайта тіркеуден өтті.
Банктiң корреспонденттiк жүйесi 40-қа жуық шетел банктерді қамтиды. Мысалы: Австрия, Германия, Франция, АҚШ, Түркия, Ресей, Украина, Қырғызстан елдерінің банктерi және т.б.
2.2 Банктің қаржы тартудағы мүмкіндіктері бойынша қызметтеріне талдау жасау
«Банк ЦентрКредит» АҚ-ның таза пайдасы 2007 жылы 1 қаңтарда өткен жылдың осы мерзiмiмен салыстырғанда біршама өсiп, 773,1 миллион теңгеге жеттi. Банктiң таза активтерi 2006 жылдың қорытындысымен салыстырғанда 80 %-ға өсiп, 1 млрд. астам долларды құрады.
Клиенттiң банкке деген сенiмiнiң резервi болып табылатын банк капиталы едәуiр ұлғайды. Банктiң төленген жарғылық капиталы 229,9 млн. теңгеге артып, 7,362 миллиард тенгенi құрады. Халықаралық стандартпен есептелген меншiктi капитал 474,3 миллион теңгеге көбейiп, 12,165 млрд. теңгеге жеттi. Капиталдың өсуi артықшылықты атаулы акциялардың алтыншы және жетiншi эмиссиясын, бағынышты облигацияларды орналыстыру есебiнен, сондай-ақ банктiң таза пайдасы есебiнен мүмкiн болды.
2.3 Банктің ішкі бизнесті қолдау бағдарламасы
Банк ірі және орташа қазақстандық кәсіпорындарға, сонымен қатар Қазақстанда қызмет етуші көп ұлтты бірнеше бағыттарда қызмет етеді - қысқа мерзімді несиелендіру, сауданы қаржыландыру, жобалық қаржыландыру, ішкі және орта бизнесті қаржыландыру. Осылармен қатар банк жеке тұлғаларға қызмет көрсетеді яғни тұтынушылық несиелендіру және несиелік карталар бойынша несиелендіру сонымен қатар, ішкі бизнесті қолдау бағдарламасы шегінде қызмет көрсетеді.
3 Банктің қызметтерін дамыту стратегиясын жүзеге асыру
3.1 Банктегі бизнес стратегияны жоспарлау
Банктік істің даму шегі бойынша стратегиялық жоспарлау жетістіктердің негізгі факторларынын бірі болып табылады.
Кейде стратегиялық жоспарлау жылдық бюджеттің құрастырылуы және мақсат емес, оған жету құралы болып табылады. Негізінен бұл жаңа заңдалақ және құқықтық актілерінің пайда болу жағдайында менеджмент қиын және жаңа міндеттерді шешу қажеттілігімен жүйеседі. Бұндай жағдайда банк басқарудың тиімділігін арттыруға қажетті құқықтар алуға бағытталады. Бұл шаралар қажет етілетін нәтижелерге қол жеткізбейді, бірінші бұл тәжірбие қателіктер әдісіне негізделеді. Керсінше іс-әрекеттер бағдарламасы және банк стартегиясы белгіленген мерзім уақытында қабылданатын өзара байланысқан шешімдерді өңдеіуденкейін ғана анықталуы тиіс. Мұндай жағдай және бәсекелес ортада өмір сүру ынтасы банк қызметінің процесінде жаңа бағытты қалыптастырады.
Қорытынды
Қазір тауарлы және қаржылық нарықтың дамуы мен қалыптастырылуында банктік жүйе құрылымы ұйымдар, жаңа несиелік құралдар және тұтынушыларға қызмет көрсетудің жаңа түрлері пайда болуда. Қазақстан Республикасының экономикасы нарықтық қатынастарға көшу кезеңінде несиені басқарудың жүйесін және шаруашылық қызметіне банктік қызмет көрсету механизмін беру, банктер мен кәсіпорындардың қызметіне жетекшілік және экономикалық әдістерді қолдану, банк пен клиенттері, сонымен қатар, банктің өз жүйесі шеңберіндегі, оның жекелеген буындарының арасындағы өзара қарым-қатынтастар жүйесін қайта құру, яғни жаңа құбылыстар мен үрдістерді ескере отырып, принципті түрде реформалау қажеттілігінің маңызы зор.