Предмет: Бастауыш оқытудың педагогикасы мен әдістемесі
Тип: Дипломдық жұмыс
Объем: 68 стр.
Год: 2013
|
Закрыть
|
Бастауыш мектепте қазақ тілін дамытудың әдістемелік жолдары
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 5
1 БАСТАУЫШ СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНА БІЛІМ БЕРУДЕ ҰЖЫМДЫҚ ІС-ӘРЕКЕТКЕ ТӘРБИЕЛЕУДІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ МӘСЕЛЕЛЕРІ 7
1.1 ҰЖЫМДЫҚ ҚАРЫМ-ҚАТЫНАСТЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУДЫҢ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ-ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ 7
1.2 ҰЖЫМДЫҚ ОҚЫТУ ТЕХНОЛОГИЯСЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ӘДІСНАМАЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ 22
2 БАСТАУЫШ МЕКТЕПТЕ ҚАЗАҚ ТІЛІН ДАМЫТУДЫҢ, ОҚЫТУДЫҢ, ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ӘДІСТЕМЕЛІК ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ 30
2.1 ЖЕКЕ ПӘНДЕРДІ ОҚЫТУ БАРЫСЫНДА ОҚУШЫЛАРДЫҢ ҰЖЫМДЫҚ ІС-ӘРЕКЕТІ АРҚЫЛЫ САНАЛЫЛЫҚҚА ТӘРБИЕЛЕУДІҢ ЖОЛДАРЫ 30
2.3 ТӘЖІРИБЕЛІК-ЭКСПЕРИМЕНТ ЖҰМЫСТАРЫНА ТАЛДАУ, ҚОРЫТЫНДЫ ЖАСАУ 53
ҚОРЫТЫНДЫ 59
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 61
ҚОСЫМША А 63
ҚОСЫМША Ә 66
ҚОСЫМША Б 67
ҚОСЫМША В 68
КІРІСПЕ
Елiмiздiң болашақ азаматының жеке басының қалыптасуының маңызды кезеңi оның мектепте болған жылдарында өтедi. Сондықтан жас өспiрiм адамның қалыптасуында бастауыш мектеп ұжымы ерекше роль атқарады. Атап айтқанда, бастауыш мектеп ұжымы негiзгi әлеуметтiк орта болып табылады, осы ортада адамның тұтыну қажеттiлiгi тәрбиеленiп, талап-тiлегi ашылып, жеке басының қабiлеттiлiгi қалыптасады.
Бастауыш мектеп ұжымында, оның сан қырлы қарым-қатынастарымен бiрге ұжым мүшелерiнiң жалпы қызметi.
Зерттеу жұмысының өзектілігі:
Бүлдiршiндердi қазақ тiлiнiң дыбыс жүйесi арқылы ұлттық рух-қазақ тiлi бастауыш мектепте тәрбиеленедi.Тiлдiң дамуы – елдiң дамуы, яғни бастауыш сыныпта қазақ тiлi сабақтарын оқыту барысында ұжымдық iс-әрекет арқылы оқушыларды саналыққа тәрбиелеу.
1 БАСТАУЫШ СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНА БІЛІМ БЕРУДЕ ҰЖЫМДЫҚ ІС-ӘРЕКЕТКЕ ТӘРБИЕЛЕУДІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ МӘСЕЛЕЛЕРІ
1.1 ҰЖЫМДЫҚ ҚАРЫМ-ҚАТЫНАСТЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУДЫҢ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ-ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
«Ұжым» деген ұғым тек көпшiлiк немесе топ адамдар ретiнде айтылмайды, бұл, негiзiнде, қоғамның iсi, қылығы өзгелерiне байланысты деген мағынаны бiлдiредi.
Жалпы ұжым – жас өспiрiм адамның қалыптасуында ерекше роль атқарады. Атап айтқанда, ұжым бұл негiзгi әлеуметтiк орта болып табылады, осы ортада баланың тұтыну қажеттiлiгi тәрбиеленiп, талап-тiлегi ашылып, жеке басының қабiлеттiлiгi қалыптасады. Балалар ұжымы, негiзiнде, жеке сынып және мектеп ұжымына бөлiнедi. Солай болса да, ұжымның ең негiзгi формасы–сынып ұжымы. Сынып ұжымы деп атау үшiн, мұнда тәрбие жұмысы жақсы қойылуы шарт және оның өзiнше белгiлi бiр критериялары кездеседi. Бұл критериялар мыналар:
1.2 ҰЖЫМДЫҚ ОҚЫТУ ТЕХНОЛОГИЯСЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ӘДІСНАМАЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
Қазіргі кезде қоғамның әлеуметтік-экономикалық өміріндегі түбірлі өзгерістерге байланысты білім жүйесінде және оның мазмұны мен оқыту технологиясында да өзгерістер болып жатыр. Соның ішінде, ең бастысы, әлемдік білім кеңістігіне ену мақсатындағы алғашқы қадамдар жасалып жатыр. Бұл қасиетті істерде мұғалімге қойылар талап та ерекше. Мемлекеттік білім саясаты да осы мұғалім арқылы жүзеге аспақ. Ал бүгінгі таңда мектептің, мұғалімнің ең қасиетті міндеті – рухани бай, жан-жақты дамыған, жеке, дарынды тұлға тәрбиелеу.
2 БАСТАУЫШ МЕКТЕПТЕ ҚАЗАҚ ТІЛІН ДАМЫТУДЫҢ, ОҚЫТУДЫҢ, ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ӘДІСТЕМЕЛІК ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
2.1 ЖЕКЕ ПӘНДЕРДІ ОҚЫТУ БАРЫСЫНДА ОҚУШЫЛАРДЫҢ ҰЖЫМДЫҚ ІС-ӘРЕКЕТІ АРҚЫЛЫ САНАЛЫЛЫҚҚА ТӘРБИЕЛЕУДІҢ ЖОЛДАРЫ
Саналы тәртiп оқушылардың дұрыс жүрiс-тұрысына, сабақты еркiн үлгеруiнен туындайды. Ол оқу-тәрбие жұмысының сапасын арттыруға да әсерін тигізеді. Оны жетiлдiрудiң жолдары көп. Мысалы: қоғамдық пайдалы еңбек, мектеп жұмысының режимi, оқушылардың өзiн-өзi басқаруы, тәрбиешiлердiң тәрбиеленушiлерге қоятын күнделiктi талаптары мұндай тәртiптiң маңызын арттырады. Саналы тәртiп жүйелi сенiм қалыптастыруға берiк адамгершiлiк дағдылар мен оңды мiнез-құлыққа тәрбиелеуге бетбұрыс жасайды [19.14].
2.2 ҰЖЫМДЫҚ ІС-ӘРЕКЕТКЕ ТӘРБИЕЛЕУДЕ ҚАЗАҚ ТІЛІ ПӘНІНІҢ РОЛІ
Егемендi елiмiздiң өсiп келе жатқан ұрпағын ойлы да iскер, жiгерлi де батыл, өзiне-өзi сенiмдi, интеллектуалдық деңгейi биiк, дүниетанымы дұрыс қалыптасқан азамат етiп тәрбиелеуде ұжымның алатын орны ерекше. Мектеп табалдырығын аттаған жас бала ертеңгi ел тұтқасы десек, оларды парасатты, саналы, азамат етiп тәрбиелеу – ұжымда жүзеге асады.
Қазiргi өмiрдiң өзiнен туындап отырған «Тiл мәселесi» оны шешу жолдары және үзiлiссiз тәрбие негiзiнiң бастауы бастауыш мектептен басталады. Соның бiрi – баланы ана тiлiнде сөйлеуге үйрету қазақ тiлiнiң граматикасына, емлелерiн дұрыс жазуға баулу жүйелi жүргiзiлген мұндай жұмыс баланың ана тiлiнде дұрыс таза сөйлеу дағдысын қалыптастырады. Қазақ тiлi бұл баланың тiл байлығын, сөздiк қорын, ақылын, ой-өрiсiн, сөйлеу мәдениетiн дамытады.
2.3 ТӘЖІРИБЕЛІК-ЭКСПЕРИМЕНТ ЖҰМЫСТАРЫНА ТАЛДАУ, ҚОРЫТЫНДЫ ЖАСАУ
Зерттеу барысында біз бастауыш сынып оқушыларының ұжымдық қарым-қатынасын бағалап, сараптау туралы мәселені шешу және оны қалыптастырудың эксперимент жүйесін жасаудың маңызды алғышарты ретінде бастауыш сынып оқушыларына ұжымдық іс-әрекет арқылы қазақ тілін оқытудың, дамытудың, ұйымдастырудың үлгісін қарастырдық.
Бастауыш сынып оқушыларын ұжымдық қарым-қатынасқа тәрбиелеу мұғалімдерден де, оқушылардан да осы әрекеттің түпкі мақсатын саналы түрде ұғынуды талап етеді. Мұның өзі осы зерттеу аумағы бойынша нақтылы бағыт болуын айғақтайды. Біз осының барлығын және үлгі құрудың ерекшеліктерін ескере отырып, зерттеу барысында жалпы жетекші теориядан туындайтын талаптарға сәйкес бастауыш сынып оқушыларына қазақ тілін оқытудың, дамытудың, ұйымдастырудың теориялық үлгісін жасадық.
ҚОРЫТЫНДЫ
Тiлiдiң дамуы – елдiң дамуын яғни бастауыш сыныпта қазақ тiлi сабақтарын оқыту барысында ұжымдық iс-әрекет арқылы оқушыларды саналыққа тәрбиелеу. К. Крупская, А.С. Макаренко, А. Сухомлинский, К. Крупская, С.Шальний, И. П. Иванов, мектеп ұжымына зор мән берген. Тәрбие жөнiндегi iлiмiн негiзге ала отырып, олар педагогикалық теория мен практиканың барлық мәселелерiн ұжымшыл жас ұрпақты даярлау тұрғысынан шештi.