Предмет: Экология
Тип: Бақылау жұмыс
Объем: 17 стр.
|
Закрыть
|
Қоршаған ортаның ластаушы заттар
Мазмұны
Кіріспе 3
1. Қоршаған ортаның ластаушы заттар 4
2. Ластағыш заттардың биосфера шегіндегі сипатын 6
Қорытынды 16
Қолданылған әдебиеттер тізімі 17
Кіріспе
Қоғам мен табиғат бір-бірімен тығыз байланысты болғандықтан, айналадағы орта мен адамның жеке-дара тіршілік етуі мүмкін емес. Табиғат байлықтарын тиімді пайдалану, табиғатқа сүйіспеншілікпен қарау қоғамның да алға қарай дамуына негіз болады. Айналдыра ортаның қолайлы болуы адамның дұрыс білім алып, еңбек етуіне, материалдық жағынан қамтамасыз етілуіне ықпал етеді. Сондықтан әрбір адам табиғатты аялап сақтауға өз үлесін қосуы тиіс. Әрбір отырғызылған ағаш, тазаланған бұлақ сол табиғаттың бір бөлшегі екенін ұмытпаған жөн.
1. Қоршаған ортаның ластаушы заттар
Қоршаған ортаны ластаушы заттар жыл сайын көбейіп барады. Олардың түрлерін, әсер ету аясын, тигізетін зардаптарын және сақтану шараларын білу ете кажет.
Ортаның сапасын төмендетіп жіберетін заттарды ластағыштар
дейміз. Ластағыштарға табиғи ортаға тән емес бөгде заттар жатады.
2. Ластағыш заттардың биосфера шегіндегі сипатын
Енді ластанған заттардың биосфера шегіндегі сипатын карастырайын. Атмосфераны ластағыштар табиғи және антропогендік болып бөлінеді. Табиғи ластану адамға тәуелсіз жүреді. Сол сияқты атмосфераға газ, сұйық жөне катты заттар да түсуі мүмкін және энергетикалык ластану көздері де — дыбыс, шу, жылу сәулесі және радиация да ластап отырады.
Негізінен атмосфераны ластайтын көздер адамның іс-әрекетінен болады. Олардың ең бастылары — автокөліктер мен энергетика, әсіресе комір отындары, одан кейін қүрылыс жөне химия өнеркәсібі.
Атмосфераның ластануының екі типі бар: газдану жөне тозаңдану.
Жасанды көлдің жиегін бүзып кету қаупі күн өткен сайын өсе түсуде. Кейбір болжамдар ббйынша, Сорбүлақ апаты болған жардайда Іле-Балңаш алабы бұрын-соңды болмаған апатқа үшырап, 50 мың тұрғыны бар Балңаш өңірі зардап шекпек. Іле бойындағы гидромелиорациялық станциялар, елді мекендер, егіс алқаптары мен өзен бойындағы тоғайлардың су астында қалу ңаупі төнуде. Сорбүлаң жасанды көлі суының құрамы өте дауіпті. Су қүрамында көп мөлшерде улы токсиндер, фенолдар, мұнай өнімдері, нитриттер, ауыр металдар, т.б. белгісіз зиянды химиялық заттар жинаңталған. Тағы бір кауіпті мәселе - көлдегі органикалың заттардың есебіыен жән-діктердің еркін көбейе түсуі. Нәтижесінде, Сорбүлаң жағалауында қүстардың, суында балыктардың көбеюі артып отыр.
Біздің Республикамыздағы Семей ядролың сынақ аймағында 40 жылдан астам уаңыт ішінде 500-ден ас¬там жер асты және жер бетінде түрлі жарылыстар болып, жарылған заттардың қуаты Чернобыль апаты кезіндегі жарылғыш заттардың қуатынан бірнеше мың есе асып кеткен. Осы жарылыстардың 27-сі атмосферада, 113-і жер бетінде, ал ңалғаны жер астында жүргізілген. Олардың радиоактивті қалдықтары жарты миллион адамға зиянын тигізгені белгілі болып отыр. Семей полигонынан басқа Қазаңстан жерінде 27 әр түрлі термоядролың сынаңтар өткізілетін әскери полигондар болғанын айтуға болады. Олар Батыс Қазақстандағы Азғыр, Тайсойған, Нарын полигондары.
Қорытынды
Көптеген ауру тудырғыш микроағзалар жер асты суларына өтіп, жүқпалы аурулардың таралуына себеп болады.
Биологиялық ластаушылар адамға ауа арқылы да жұғып, түрлі тұмау, көкжетел, дифтерия және басқа ауруларды тудырады.
Паразиттерге тән белгі - олардың ауру тудырғыштары. Міне, сондықтан да осындай жұқпалы аурулар таралған аймақта болған кезде түрлі саңтық шараларын жасау керек.
Қолданылған әдебиеттер тізімі
1. Жалпы биология, Сартаев А., Гильманов М. Алматы «Мектеп» 2006ж
2. Биология, р.Сәтімбеков, Р.Әлімқұлов, Ж.Шілдебаев Алматы, «Мектеп 2007 жыл
2. Жалпы биология Т.Қасымбаева, К. Мұхаметжанов., Алматы «Мектеп» 2006ж
3. Сүлейменов С.Қ-Қалдықсыз технология экология қызметіне /С.Қ Сүлейменов//-А; 1991.-128б
4. Жорабекова А.С. Экологиялық тәрбие-тұған өлкені сүюге баулу /А.С Жорабекова// Білім-2002.-№3-165 б
5. Таңатарова Қ.С. Экологиялық білім беру негізі /Қ.С Таңатарова// Қазақстан мектебі-2002.-№1-2.-42-44б
6. Қосанов О.С Экология және адам экологиясы /О.С Қосанов// Қазақстан
