Предмет: Инженерлік сызбаны модульдік технология арқылы оқыту
Тип: Бақылау жұмыс
Объем: 12 стр.
Год: 2012
|
Закрыть
|
Кешенді сызбаларды түрлендіру жолдары
Жоспар
1 Кешенді сызбаларды түрлендіру жолдары 3
1.1 Жазық – параллель ығыстыру 3
1.2 Проекциялаушы түзуден айналдыру 6
1.3 Деңгейлік түзуден айналдыру 8
1.4 Проекциялар жазықтығын алмастыру 9
Әдебиеттер 12
1 Кешенді сызбаларды түрлендіру жолдары
Геометриялық есептерді шешуді берілген геометриялық фигуралардың жалпы жағдайларынан жеке жағдайларына, яғни есепті шешуде женілдететін жағдайларға көшуді эпюрді түрлендіру деп атайды. Фигураның берілген проекцияларынан оның жаңа проекцияларына көшкенде өзгермей қалатың қасиеттерді түрлендірудің инварианттары деп атайды. Берілген фигураның кеністіктегі орның өзгерту өте көп тараған үш тәсілде кездеседі. Бұл тәсілдер: жазық параллель ығыстыру, проекциялаушы түзуден айналдыру және денгейлік түзуден айналдыру.
1.1 Жазық – параллель ығыстыру
Жазық – параллель ығыстыру деп фигураның оның нүктелері өзара параллель жазықтырда жататын траекториялар бойынша орындарын өзгертетіндей етіп қозғауды айтады.
Жазық – параллель ығыстыру тәсілінің инварианттарын тұжырымдаймыз. Горизонталь ығыстырудың бірінші инвариантты: горизонталь проекция өзінің өлшемдерінін және формасын өзгертпей орын ауыстырады; екінші инвариантты:
1.2 Проекциялаушы түзуден айналдыру
Фигураның кеңістіктегі орнын өзгертіп, қажетті жағдайға келтіруге болады. Ол үшін фигураның айналу осі берілген болуға тиіс, немесе есептің шартына байланысты ості таңдап алады. Берілген осьтен айналдырғанда фигураның нүктелерінің жиыны бірдей бұрышқа бұрылады.
1.3 Деңгейлік түзуден айналдыру
Денгейлік түзу фронталь, горизонталь немесе профиль болуы мүмкін. Айналу түзу денгейлік түзу болса, онда оған перпендикуляр жазықтықтар проекциялаушы жазықтықтар болады. Осы айтылған денгейлік түзуден айналдыру тәсілінің негзгі инварианты шығады. Горизонтальдан айналдыруда фигура нүктесінің горизонталь проекциясы айналу осінің горизонталь проекциясына перпендикуляр түзу бойымен қозғалады, фронтальдан айналдыруда фигура нүктесінің фронталь проекциясы айналу осінің фронталь проекциясына перпендикуляр түзу бойымен қозғалады, профильдан айналдыруда фигура нүктесінің профиль проекциясы айналу осінің профиль проекциясына перпендикуляр түзу бойымен қозғалады
Әдебиеттер
1 Есмуханов Ж.М., Мақышев Е.М., Есмуханов Е.Ж. Сызба геометрия есептері. – Алматы : “Білім”, 1991.
2 Ғ. Ақпанбек. Сызба геометрия. – Алматы, 1998.
3 Гордон В.О., Семенцов-Огиевский М.А. Курс начертательной геометрии. – М., 1971.
4 Короев Ю.И. Начертательная геометрия. – М. : Строийиздат, 1987.
